Hakkında
École Polytechnique mezunu, Ponts-et-Chaussées’de başmühendis Jean Mesqui, aynı zamanda edebiyat doktorası sahibidir. Kamu sektöründeki meslek yaşamına paralel olarak, tarih ve arkeoloji araştırmaları yürütmüş, “Provins. La Fortification d’une ville au Moyen Âge” (Paris, 1979), “Le Pont en France avant le temps des Ingénieurs” (Paris, 1986), “Châteaux et enceintes de la France médiévale. De la défense à la résidence” (Paris, 2 cilt, 1991-1993), “La Fortification au temps des croisades” (Nicolas Faucherre ve Nicolas Pruteau ile birlikte, Presses universitaires de Rennes, 2004) gibi kitaplar ve birçok bilimsel makale yazmıştır. Mesqui, Fransız Arkeoloji Derneği’nin (Société française d’Archéologie) başkanıdır.
Unvan:
Yazar
Doğum:
1952
Okurlar
3 okur okudu.
3 okur okuyacak.
1 okur yarım bıraktı.
Sözler ve Alıntılar
Ortaçağ şatolarının mimarisinde biçim önemli bir rol oynuyordu. Mimarların arayışları çoğunlukla işlevsel, özellikle savunmaya dayalı ölçütlerden yola çıkarak değerlendiriliyordu. XII. yüzyıl ortasında Etampes'ta inşa edilen güzel kule dört yaprak şeklinde bir araya getirilmiş dört yarım silindirden oluşmuştur. Amaç muhtemelen, dikdörtgen plandan kaynaklanan ölü açıları ortadan kaldırarak daha iyi bir takviye sağlamaktı. Ama bu yaklaşımda, iç mekânın sunduğu mimari zenginlik ve dairenin kavramsal kudreti unutuluyordu. Bosaj ile silindirden çıkan mahmuzlu planın birleştirildiği Carcassonne kuleleri gibi salt askeri bir yapıda bile tasarımın savunma işlevine ağır basması apaçık görülür. Böyle mahmuzların verimliliği epey aldatıcıydı, buna karşılık, yarattığı kuvvet izlenimi sayesinde, mimari etkisi yabana atılamayacak derecede büyüktü.
Beki Kulesi ya da “Bergfried”
Germen etkisi altındaki bütün bölgelerde, başkule çoğunlukla simgesel bir rolle sınırlıydı, sadece gözetleme işlevi sunuyordu. Vosges'dan Bohemya'ya, Hersiniyen dağ çemberinin bütün doruklarında Alsace ve Germen Bergfried'leri yükseliyordu. Bu tekişlevli yapı dizisi Germen topraklarıyla sınırlı kalmadı; XI. ve XII. yüzyılda başka bölgelerde, Limousin, Languedoc ve Aşağı Provence'ta da bu yapılaşmaya rastlanıyordu. Zemin alanı sekiz metrekareden düşük olan ve her katında küçücük boş odaların bulunduğu dörtgen ya da dairesel kulelerdi bunlar. Derebeylik statüsünü dayatmak için yükseklik belirleyiciydi.
Konut olarak kullanılan mekânların dekoru zenginlik, lüks ve şatafat göstergesiydi. Salonların çoğunda, duvarlarda sıva üstüne turnuva sahnelerinin, savaş sahnelerinin (Avio Şatosu'ndaki gibi), av sahnelerinin tasvir edildiği resimlerin, hatta sadece sahte duvar kaplaması dekorlarının bulunduğu, günümüzde sıklıkla unutulmaktadır. Bu sanelemeye tavanlar da katkıda bulunuyordu.
Tepe kuşakları
Bir yapının savunulması yaklaştığında, yapının yukarı kısımlarından yere atış yapılmasına dayanan dikey bir takviyeyle yapının yakın çevresinin güvence altına alınması gerekliydi. Dolayısıyla her tahkimat dışarı doğru taşan takviye düzenekleriyle donatılıyordu. Başlangıçta, ahşaptan inşa edilmiş, zemininde açıklıklar bulunan, çıkmalı devriye yolları söz konusuydu. XV. yüzyıla kadar kulelerin tepelerini süsleyen öğeler, çıkma ahşap matrislerdi. O dönemden kalma örnekler Motte-Feuilly ya da Culan Şatosu'nda görülebilir. Bu düzeneklerin yapısal önemi öyle büyüktü ki tahkimatların genel bir öğesi haline geldi. (...) Doğal evrim sonucu ahşap iskeletin yerini duvar işçiliği aldı. XII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ahşap matrislerin yerine yapıdaki payanda ayaklara dayanan taş konsollar geçti.
Kale ya da şato dendi mi, aklımızda hemen canlı görüntüler belirir: Silah kuşanmış şövalyeler, rüzgârda dalgalanan sancaklarıyla kale burçları, kuyulu zindanlar ve yeraltı mahzenleri. Hayal gücü kendini dayatır: Bir yanda Robin Hood, Ivanhoe, turnuvalar, saray aşkı (amour courtois), diğer yanda işkence odaları. Ama Ortaçağ'ın şatosu bambaşka bir şeydi: Her şeyden önce bir iktidar ve fetih odağı, yönetim merkezi ve derebeyinin konutuydu. Saldırılara direnmek için istihkam edilmiş ve savunma öğeleriyle donatılmış bir yapıydı. Savunma kalkanının içinde az çok şatafatlı bir biçimde düzenlenmiş, oturum amaçlı binalar toplamı da şatoya atfedilebilecek bir başka tanımdır.
İletiler
Henüz kayıt yok
Yorumlar ve İncelemeler
Henüz kayıt yok