Uzun zamandır okumak istiyordum. Dostoyevski en sevdiğim yazar olduğu için bu kitap ilgimi çekmişti.
Kitapta yazarın 3 denemesi var. Birkaç saatte, ara sıra düşüncelere dalarak bitirilebilecek bir kitap...
İlki Hegel ve onun tarih felsefesine bir bakış sunuyor. Dostoyevski, Sibirya sürgününde Afrika ve Sibiryayı küstahça tarihin dışında tutması, acıyı yok sayması, aklı tek gerçek olarak öne çıkarması tenkit ediliyor. Onun aydınlanmacılığı insanî değerlere yer bırakmıyor gibidir. Dostoyevski, Avrupalı olmaya çalışırken ~sürgüne gidişi bile bu Avrupai fikirleri sebebiyle oldu~ yine bir Avrupalı tarafından dışlanmış hissediyor. Bu biraz bizim de tavrımız değil mi? Daha sonra Dostoyevski, bu kinini birçok kitabında kusacaktır. Özellikle Yeraltından Notlar ve Yaz İzlenimleri Üzerine Kış Notlarında...
İkinci deneme Dostoyevski'nin yine bu sürgünüyle ilgili yazdığı ve onu ciddi bir şöhrete kavuşturan Ölüler Evinden Notlar kitabıyla, özgürlükle ve 20. yüzyıl cehennemiyle ilgili konuları tartışıyor.
Üçüncü deneme de yazarın son ve büyük eseri, bir schwanengesang (kuğu şarkısı, son ötüş) olan Karamazov Kardeşlerdeki zeki, inançsız ve nihilist karakteri İvan Karamazov'un meşhur sözüyle alâkalı: her şeye izin vardır.
