Mehdi Zana (d. 1940, Silvan, Diyarbakır), eski Diyarbakır belediye başkanı ve eski Diyarbakır Milletvekili Leyla Zana'nın kocası. Kürt milliyetçisi siyasetçilerindendir.
Bekle Diyarbakır adlı anı kitabında, siyasal bilinçlenmesinde terzihanenin önemini anlattı. 1963'te ise Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) katıldı, iki yıl sonra TİP Silvan ilçe Başkanı oldu. Cezaevleriyle de bu yıllardan sonra tanışmaya başladı. 1978 mahalli seçimlerinde Diyarbakır Belediye Başkanlığı'na bağımsız olarak seçildi. Kesintili de olsa toplam 16 yıl cezaevinde yattı. Yaklaşık sekiz yıl İsveç'te yaşayan Mehdi Zana, 15 Ekim 2004'te Türkiye'ye döndü.
O esnada neyi hatırladım biliyor musun? söyleyeyim. Osmanlıların sefere giderken İşgal ettikleri ülkeleri. Halkların başlarına getirmedik bir şey bırakmıyorlarmış. Aradan yıllar geçmesine rağmen galiba zihniyette özde hiçbir değişiklik olmamış yine talan, yine zulüm...
Mehdi Zana, Sevgili Leyla
Mehdî Zana
Önceki paylaşımda oremardan bahse konu olan olayların oluş sebebi kesinlike kürtlerin galeyana gelmesidir. Bir kesit daha dilê getiren surma xanım kürtler ile irili ufaklı kavgalarımız olsa bile anlaşıyorduk. Gelye tiyar de yaşanan vahşet de osmanlının kurguladığı bir tezgâhtır. Vê sîmkonun marşemun ile olan hadisesi daha niceleri yüzleşmek seni ve milletini erdemli yapar ki kürt halkı erdemli ve asil bir millettir.
Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi
Beş yıllık bir kabustu, amaç ulusal kimliğimizi ve kişiliğimizi ortadan kaldırmaktı, vahşetin orkestrası, insan soyu böyle zulüm görmedi, cehenneme giden yol, bizi açlıla terbiye ediyorlardı... Diyarbekir zindanında kadın olmak...
Diyarbakır Cezaevi’nde yapılan zulmü gözler önüne seren iyi bir kitap .
Îsmaîl Beşîkçî, helwesta têkoşerên Kurd yên salên 80 û 90'î de rexne dike ku wan qet girîngî nedidan zimanê xwe. Berevajî sekna Mehdî Zana weke mînak nîşan dide; Mehdî Zana, di dadgehên dagirkeriyê de parastinên xwe tim bi Kurdî dikir. Lijneya dadgehê, bi awayekî veşartî ji Zana ra peyam dişîne; "Em ê wî heta dawîyê guhdar bikin. Ew çi dixwaze bila bêje. Lê bes bila bi Tirkî biaxife.".
Kesên ku dagirkerîya li ser axa xwe qebûl nedikirin, divê dagirkerîya li ser zimanê xwe jî qet qebûl nekirana. Îcar em dikarin bibêjin tevgera azadîyê û rewşenbîrên Kurd di vî warî de gelek lawaz/qels mane... Ez naxwazim gotinê zêde dirêj bikim. Mijar li benda lêkolîna xwenda û zanayên Kurd e.
"PÊŞGOTIN
Ev helbestên ku min nivîsandine, nayê ve wateyê ku ez xwe weke hebestvanekî dinirxînim.
Min ev helbest, di navbera salen 1990-1991'an de, piştî derketina Zagona Anti-Terorê nivîsandin. Armanca min di ve yeke de li hemberî vê Zagona dij-demokrasî şer kirin bû. Ev helbest di nava mehekê de, hesten ku di dilê min de pel didan, tînin ziman. Dema ez ji girtîgehê derketim min dil tune bû ku ez bidim çape, lê ji ber ku ev bi Kurdî bûn û pêdivîya min bi rexneyan hebû, ez wan didim çapê û li hêvîya rexneyên dostane me."
Mehdi Zana
Evîna Dilê MinMehdî Zana · Belge Yayınları · 199320 okunma