About
İz Bırakan Mülki İdare Amiri “Mehmet ALDAN” Biyografi
BeğenAntolojimYorumlarPaylaşTweetlePaylaş
Emekli Vali Mehmet ALDAN’ı ilk kez 1993 yılında “İz Bırakan Mülki İdare Amirleri”nin yazarı olarak tanıdım. 1992 Yılının sonunda Maliye Bakanlığı’ndan İçişleri Bakanlığı’na Ankara Valiliği İl Planlama Uzman Yardımcısı olarak naklen atanmıştım. 1993 Yılının Haziran ayından itibaren o zamanki adıyla Bakanlık Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı’nda Yayın ve Dokümantasyon Dairesinde çalışmaya başladım. Bu arada Türk İdare Dergisi’nin de Yayın Kurulu Üyeliği görevini üstlendim. O zamanlar Derginin her sayısında Emekli Vali Mehmet ALDAN’ın “İz Bırakan Mülki İdare Amirleri” adıyla mülki idare amirlerimizi tanıtan yazısı yayımlanıyordu. Derginin baskı nüshası matbaada dizildikten sonra dizgi çıktısı tashih için Birimimize intikal ederdi. Mehmet ALDAN Bey, matbaadan gelen dizgi çıktısını sabırsızlıkla bekler, kendisine öncelikle haber verilmesini isterdi. Kendi yazısının dizgi tashihini yine kendisi yapardı. Bu vesileyle Derginin her sayısında olmak üzere, kendisiyle gerek yüz yüze gerekse telefonla defalarca görüştüğümüz olurdu. İşine verdiği önemi ve titizliğini yakından gözlemiştim. Karşımda üretken bir insan vardı; ilerlemiş yaşına rağmen, işine özen ve sadakat gösteren bir insan.
1995 yılında “İz Bırakan Mülki İdare Amirleri-II” adlı kitabının basımının tashihini yapıyorduk. Birlikte çalışmanın verdiği samimi ortamın da etkisiyle, kendisine şöyle dedim: “Allah gecinden versin ama ölüm vaki olup bu dünyadan ayrıldığınızda, sizin hakkınızda da, bunu hak eden biri, “İz Bırakan Mülki İdare Amirleri”nin yazarı olarak yazı yazmak icap eder. Bunun için de hakkınızda ayrıntılı bilgilere ihtiyaç duyacağımız açıktır” dedim. Cevap vermedi, sadece gülümsemekle yetindi. Şimdi anlıyorum ki, gülümsemesi de bir cevaptı. Hakkında yazı yazan ve yazacak olan epeyce dostları, sevenleri bulunacaktı. Kaldı ki, Mehmet ALDAN hakkında amatör araştırıcıların dahi yazabileceği çok şey vardı. Bunu, eserlerini okudukça anlayacaktım.
Kısa Özgeçmişi
Mehmet ALDAN, 1923 yılında Isparta’da doğmuş, Isparta Gazi İlkokulu’nu, Isparta Ortaokulu’nu ve İstanbul Kabataş Lisesi’ni bitirmiştir. Yükseköğrenimini Ankara Siyasal Bilgiler Okulu’nda (Fakültesi’nde) yapmıştır.
1946 yılında Maiyet Memuru olarak başlayan kamu görevi, 1966 yılında ulaşılacak en son görev olan Valilik unvanıyla taçlandırıldıktan sonra yaş haddi nedeniyle 1988 yılında sona ermiştir.
1955 yılında Sezer DİLMEN ile evlenmiş, Oğuz (1956) ve Mete (1964) adlarında iki oğlu vardır.
Siyasal Bilgiler Fakültesi İskân ve Şehircilik Enstitüsü Üyesi ve Ayaş İlçesi Fahri Hemşehrisi olup; yayımlanan sekiz adet kitabının yanı sıra, muhtelif dergi ve gazetelerde mesleki konularla ilgili çok sayıda yazıları yayımlanmıştır. (1)
Hizmetleri
Maiyet Memurluğundan Valiliğe 1946 yılında Isparta Maiyet Memurluğu ile kamu görevine başlamıştır. Üç yıla yakın süren Maiyet Memurluğunda, Kumdanlı (Hoyran) Bucak Müdür Vekili; Eğirdir, Yalvaç ve Sütçüler Kaymakam Vekili ve Isparta Mektupçu Vekili olarak görev yapmıştır.
1949 yılında Solhan Kaymakamlığı, 1950 yılında Palu Kaymakamlığı, 1952 yılında Ayaş Kaymakamlığı, 1958-1960 yılları arasında Belçika’da mesleki inceleme, 1960 yılında Yalova Kaymakamlığı ve yine aynı yıl Lalapaşa Kaymakamlığı ile 1962 yılında atandığı İller İdaresi Genel Müdürlüğünde Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. İller İdaresi Genel Müdürlüğünde görev yaptığı sırada yürüttüğü ek görevlerden biri de 10 Avrupa Devletinin oluşturdukları Uluslararası Kişi Halleri Komisyonu (Commission İnternationale de I’Etat Civil) Türk Heyeti üyeliğidir.
Aralık 1965’te Siirt Valiliğine atanmıştır. Halkın valilik çalışmalarından zamanında haberdar olabilmeleri için valilik bünyesinde bir basın bürosu kurdurmuş, valilik yaptığı diğer illerde de basınla ilişkilere büyük önem vermiştir.
Ekim 1968’de Kırklareli, Eylül 1970’te Nevşehir, Temmuz 1972’de Giresun Valilikleri, Haziran 1975’te Merkezde Valilik, Eylül 1977’de Uşak Valiliği, Temmuz 1978’de Merkezde Valilik, Ocak 1981’de Sakarya Valiliği ve Temmuz 1983’ten Şubat 1988’e kadar Merkezde Valilik görevlerinde bulunmuştur. (2)
Bulunduğu her görevi başarıyla yürütmüştür. Vazgeçemediği en büyük tutkusu ise yazmaktır. Bu yüzden yayın faaliyetleri ayrı başlıkta değerlendirilmiştir.
Yayın Faaliyetleri
Yazı yazmak, gençliğinden itibaren yaşamının her anında Mehmet ALDAN’ın ayrılmaz bir parçası, vazgeçilmez bir tutkusu olmuştur. Adeta O’nunla bütünleşmiştir. O’nun ileride yazar olacağı ve milli konulara karşı hassasiyet duyacağı daha Siyasal Bilgiler Okulu öğrencisiyken Kıbrıs Türklerinin lideri Dr. Fazıl KÜÇÜK’e yazdığı mektupla kendini belli etmiştir. (3)
İlk eseri “Şehirleşme Hareketlerinin Düzenlenmesi Bakımından Belçika ve Türkiye” 1962 yılında yayımlanmış, onu diğerleri izlemiştir. Kitaplarının dışında sürekli bir yazma faaliyeti içerisindedir. Merkez Valiliği döneminde hazırladığı raporlar, araştırma inceleme nitelikli yazıları, muhtelif dergi ve gazetelerde yayımlanmış yazıları bu faaliyetin bariz örnekleridir. Mülki idare, yerel yönetimler, İl İdaresi Kanunu ve uygulaması, memurların yargılanması, köylerimizin imarı, enflasyon, göç, kaybolan tarım toprakları, pazar ekonomisi ve KİT’ler SİT sorunu ve uygulaması, gecekondulaşma vb. çok geniş bir alandaki konularla ilgili yazılar yazmıştır. (4) Gazetelerde yayımlanan yazıları bugünkü gazetelerdeki köşe yazılarından çok daha kapsamlıdır. Güncel konuları objektif şekilde incelemiş, eğitici ve öğretici yargılara varmıştır.
Görev yaptığı yerlerde yayın faaliyetlerini desteklemiş, hatta doğrudan kendisi de iştirak ederek faaliyette bulunmalarını sağlamıştır. Siirt ve Giresun İl Yıllıklarını bizzat kaleme almıştır. Vali olarak görev yaptığı Giresun’da içeriğinden basımına kadar yakın ilgi gösterdiği “Giresun” isimli dergi, görevde bulunduğu bir yıllık süre içerisinde yayın hayatını devam ettirmiş, basından olumlu tepkiler almıştır. (5) Aynı şekilde Uşak Valiliği sırasında da teşvik, destek ve yönlendirmeleriyle “Uşak” adıyla bir dergiyi yayın hayatına kazandırmıştır. (6) Ancak bu derginin ömrü de görevden ayrılmasıyla son bulmuştur.
Merkez Valiliğindeki Hizmetleri
Mehmet ALDAN, Bakanlıkta geçen Merkez Valiliği döneminde de yoğun bir faaliyet içerisindedir. Ya kendisine bir görev verilmiş, ya da çoğunlukla kendisi bu görevi talep etmiştir. Zira, aksi bir davranış mizacına aykırıdır.
1975 yılında Merkez Valisi olarak göreve başladığında Bakanlık iş ve işlemlerinin işleyişiyle ilgili üç konudaki çalışmaları takdire şayan faaliyetlerindendir. Bunlar; illerde yazı işleri bürolarının yeniden düzenlenmesi ve çalışma esaslarının saptanması, Valilik ve Kaymakamlık Kitaplıklarının kurulması, İçişleri Bakanlığı’nda yapılan arşiv çalışmalarının değerlendirilmesidir.
Yazı işleri bürolarının düzenlenmesiyle ilgili olarak bir komisyon kurulmasını önermiş, önerisinin benimsenmesi üzerine, Başkanlığında Merkez Valisi Sadullah VEREL ve Mülkiye Başmüşavir Müfettişi Kemal DOĞRUSÖZ’den oluşan bir komisyon kurulmuştur. İller İdaresi Genel Müdürü V. Rüştü HEPER de zaman zaman bu Komisyonun çalışmalarına katılmıştır. Komisyon, çalışmalarını kısa sürede tamamlayarak, “Valilik ve Kaymakamlık Bürolarının Kuruluş Görev ve Çalışma Yönetmeliği Tasarısı” adıyla bir taslağı benimsemiştir. Bu Yönetmelik tasarısı, valiliklerin de görüşleri alındıktan sonra Resmi Gazete’nin 28 Aralık 1977 tarihli ve 16153 sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
O yıllarda valiliklere ve kaymakamlıklara gönderilen kitap ve dokümanların muhafazası da büyük bir sorun oluşturmaktadır. Bu düzensizliğe bir çözüm bulunması arzusuyla başlattığı araştırmasını Valiliklere gönderdiği anket çalışmasıyla destekleyerek sonuçlandırmış ve raporunu “Valilik ve Kaymakamlık Kitaplıkları Kurulması Hakkında Yönetmelik” adıyla Bakanlık Tetkik Kurulu Başkanlığına sunmuştur. Bu taslak daha sonra “İçişleri Bakanlığı Kitaplık ve Dokümantasyon Merkezleri Yönetmeliği” adıyla 3 Ocak 1983 günlü ve 17917 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bakanlığımızdaki belgelerin eski ve önemli belgelerden olması nedeniyle arşiv işlerinin de düzenli ve yeterli olması gerektiğine inanmaktadır. Daha önce yapılan çalışmaların da geliştirilmesi amacıyla arşiv konularıyla ilgili araştırma yapmıştır. Araştırma sonunda, “Türkiye’de Arşiv Sorunu” başlıklı yazısı Amme İdaresi Dergisi’nin Eylül 1976, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Arşiv Çalışmaları” başlıklı yazısı aynı derginin Mart 1977, “İçişleri Bakanlığı’nda Arşiv Çalışmaları” başlıklı yazısı da Türk İdare Dergisi’nin Şubat 1977 tarihli sayısında yayımlanmıştır.
1979 yılında Uluslararası Yerel Yönetimler Birliğinin (Union Internationale des Colloctivities locales-International Union of Local Authorities-IULA) düzenlediği “Yerel Yönetimlerde Gelişmenin Mali Yönetimi ve Kredi Kuruluşları” adlı seminere katılmıştır. 14 ülkeden üst düzey yöneticilerin katıldığı seminer iki ay sürmüş; bunun bir ayı Hollanda’da, bir ayı da Almanya ve Belçika’da inceleme gezileri, ziyaretler ve konferanslar şeklinde geçmiştir. (7)
1980 yılında başlayan bir başka görevi de Avrupa Konseyi Yerel Yönetimler Uzmanlar Komisyonu üyeliğidir. Komisyonun Strasbourg’da yapılan yıllık toplantılarına, valilik görevinde iken 1981 ve 1982 yıllarında da katılmıştır. (8)
Başkanlığında Merkez Valilerinden oluşturulan Komisyon tarafından 1980 yılında “İl İdaresi Kanunu Tasarısı” ile “İçişleri Bakanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı” hazırlanmıştır.
Kasım 1983’te yeniden Merkez Valiliğine atandığında Bakanlıkça tarafına verilen bir diğer görev de protokol kurallarının hazırlanmasıdır. Merkez Valisi üç arkadaşıyla birlikte “Protokol ve Görgü Kuralları” nı hazırlayıp makama sunmuştur.
1985-1986 öğretim yılında, asıl görevine ek olarak, Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Kız Sanat Eğitimi Yüksek Okulu’nda Türk İnkilap Tarihi derslerini okutma görevi üstlenmiştir.
Ödülleri
Kaymakamlığı ve valiliği dönemlerinde birçok takdirname almıştır.
Ayaş Kaymakamı olarak görev yaparken “Kahramanlık Tabloları” tanzim etmek suretiyle milli ruh ve heyecanı canlı tuttuğu gerekçesiyle İçişleri Bakanı Etem Menderes imzalı, 27.10.1953 tarihli ve Özlük İşleri 511 sayılı yazı ile takdir edilmiştir. (9)
“Ayaş Fahri Hemşehriliği” ünvanı ile Kırklareli İl Genel Meclisi’nin hakkındaki duygu ve düşüncelerini belirten Kararı meslek hayatının en değerli ödülleri olmuştur. (10)
Title:
Vali, Yazar
Readers
1 readers read.
1 readers will read.
Quotes
Henüz kayıt yok