Nitekim 1914 senesi içinde padişah ve halife olan Sultan Reşad tarafından ilân edilen bu (Cihad-ı Ekber) hiçbir tarafta tesirini göstermemiş, bu bizim vâiz ve hoca efendiler bile askerlikten firar etmişler veya türlü türlü özürler göstermişlerdi.
Dünyada en büyük ızdırap ve en büyük felâket açlık ve kıtlık derlerse inanınız!.. Hepimizce malumdur ki, bütün fenalıkların, hırsızlığin, haydutluğun, sahteliğin, yalanın, riyanın dolandırıcılığın menbaı ihtiyaçtır. Iİhtiyaç, dünya yüzünde baki kaldıkça kültür ve ahlak mefhumları bir "seraptan" ibarettir. Geriden görünür fakat yanına