Mustafa Şentop 6 Ağustos 1968 tarihinde Tekirdağ'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Yüksek lisans ve doktorasını Marmara Üniversitesinde Kamu Hukuku alanında yaptı.
1993 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. 2002'de doktor, 2005'te doçent, 2011'de profesör oldu. Marmara Üniversitesi dışında birçok üniversitede lisans ve lisans üstü seviyesinde dersler verdi. Marmara Üniversitesinde çeşitli idari görevlerde bulundu.
Öğrencilik yıllarından itibaren çeşitli dergilerde yazarlık, yöneticilik ve editörlük; akademik dergilerde yayın kurulu üyeliği, editörlük ve hakemlik yapan Prof. Dr. Şentop, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezinin (ESAM) İstanbul Başkanlığı görevini yürüttü.
Osmanlı sistemi her şeyden önce bir hukuk düzenidir ve bu bir bütün olarak Osmanlı sistemini doğru çözümleyebilmek, tarihi süreç içerisinde Osmanlı adalet mekanizmasının işleyiş biçimini doğru tahlil edebilmeye bağlıdır.
İlmiye sınıfı, Osmanlı sosyal düzeni içinde insanlara yükselme imkânlar sağlayan önemli bir mecradır. Herhangi bir kişi, mesela Molla Abdülkerim’de olduğu gibi bir köle, ilmiye sınıfına girerek devletin en yüksek makamlarına kadar yükselebilmektedir.