"Misyonerler geldiğinde İncil onların, topraklar Afrikalıların elindeydi. Bize gözlerimizi kapayarak dua etmesini öğrettiler. Neden sonra gözlerimizi açtığımızda, İncil bizim, topraklar onların olmuştu."
Kamau KENYETTA-Kenya'nın ilk Başbakanı.
"Doğu'nun tüm toplumlarında cinsiyetler arası büyük farklar vardır. Ebeveynler erkek çocuğu daha hayırlı olarak kabul etmektedir. Erkek çocuğuna daha çok güvenilmektedir. Kızların eğitimi ihmal edilir. Erkeğe eğitimde öncelik verilir."
(Bursa Misyoneri-Schneider)
Yabancı okulların çoğalmasındaki en büyük neden 19. yüzyılın sonunda Osmanlı Devletinin zayıflamasıdır. Çöküş beraberinde imtiyazları getirmiş, sonu gelmeyen imtiyazlar Anadolu'nun misyoner okulları tarafından istilaya uğramasına neden olmuştur.
Fransa'da ihtilale yol açan olay Kral XVI. Louis'in 1614 yılından beri toplanmayan Etats Generaux Meclisi'ni 5 Mayıs 1789 yılında toplamak zorunda olmasıdır. Etats Generaux Meclisi 17 Haziran'na Milli Meclis ilan ederek milletin iradesi olarak toplanınca kralın kuvvet kullanma ve meclis salonunu kapatma girişimi sonuçsuz kaldı. Paris'e askeri birlikler yığılıyor, inkılaba karşı koyma hazırlıkları yapması halk üzerinde olumsuz etki bıraktı. Paris Belediyesi başşehrin iradesini eline aldı. İsyancı hareketler Paris'i de aşıp köylere kadar sıçradı. Sokaklarda gösteri yapan halk burjuva milletvekillerini destekliyordu. Camille Desmoulin isimli genç gazetecinin halkı etkileyen konuşması üzerine heyecana gelen halk 14 Temmuz 1789 günü Bastille hapishanesini basması üzerine söz konusu tarih Fransa için milli bayram ilan edildi. 15 Temmuz'da XVI. Louis Ulusal Meclisi'nin isteklerini kabul edince bazı soylular ülkeden kaçtı. Aynı günlerde Fransa köylü ayaklanmalarını da gördü. Ulusal Meclis "derebeylik haklarını" 4 Ağustos akşamı kaldırarak feodalite yönetimine son verdi. Fransa'da belediyeler 1 Ağustos'da oluştu. 26 Ağustos 1789'da yayınlanan 17 maddelik "İnsan ve Vatandaş Hakları Beyannamesi" evrensel hukuk metni olarak günümüze kadar intikal etmiştir. s. 34-35.
Kitapta, Amerikan Board Teşkilatının Anadolu'da yapmış olduğu siyasi, sosyal, yardım, eğitim, sağlık ve yayın faaliyetleri aktarılmıştır. İlk olarak misyonerlik ve Amerikan Board Teşkilatı ile ilgili kavramlar açıklanmış, ardından Amerikan Board Teşkilatının siyasi faaliyetleri Osmanlı millet sistemi içinde açıklanmış. Amerikan Board Teşkilatı Anadolu'ya geldiğinde onlar ile yakından en çok ilgilenen millet Ermeniler olmuştur. Ermenilerin yanında bir kısım Rum da Amerikan Board Teşkilatı ile ilişki içinde olduğu belgeler ve arşiv kayıtlarıyla belirtilmiştir.
Özet olarak Osmanlı içerisindeki değişik milliyetlere ait azınlıkların durumunu, eğitim, sağlık ve ekonomideki geri kalmışlığını fırsat olarak değerlendiren Amerikan misyonerleri 1819 yılından milli mücadele dönemine kadar 400 okul açmışlar ve protestanlığı yaygınlaştırmak için çeşitli faaliyetler de bulunmuşlar ve Milli Mücadele döneminde Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK bu tehlikeyi fark ederek, teşkilatın okulları ve kurumları üzerine giderek, faaliyetlerine engel olmuş. Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK 'ün vefat ettiği tarih olan 1938 yılında Türkiye Cumhuriyeti içerisinde sadece 3 adet Amerikan Board Teşkilatı tarafından açılmış eğitim kurumu kalmış, bunlarda milli eğitim bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerine devam etmişlerdir. Ne yazık ki Milli Mücadele Döneminde engel olunan misyonerlik faaliyetleri 1960 yılından sonra tekrar ülkemizde eğitim kurumları, sağlık vakıfları kurarak tekrar faaliyetlerine devam etmişlerdir.