About
Philip Stoddard’ın kimliği ve bu kişinin Teşkilat-ı Mahsusa isimli çalışmasını hazırlama süreci ile ilgili olarak M. Ali Eren tarafından 11.11.1995 tarihinde Aksiyon dergisinde yayımlanan “Cumhuriyeti Teşkilat-ı Mahsusa Kurdu” başlıklı yazıda şu bilgiler yer almaktadır: “50’li yıllar… Türkiye’nin genel görüntüsü Tek Parti dönemine göre daha bir güllük gülistanlık. Demokrat Partinin ülkeye getirdiği demokrasi ve özgürlük havası, devlet ile halk arasındaki gerilimi oldukça azaltmış. CHP döneminin Dışişleri Bakanı Hasan Saka’nın öncülüğünde başlayan Türk-Amerikan ilişkileri “Marshall Yardımı” ile biraz daha rayına oturmuş gözüküyor. Gelişen ilişkilerin aslında Amerika’nın işine yaradığı da su götürmez bir gerçek. Yüklü bir Osmanlı mirasına sahip Türkiye’de, Amerika’nın yararlanabileceği çok şey var. Türkiye’nin yeniden yapılandığı bu yıllarda esrarengiz bir Amerikalı, Ford Foundation’ın da desteğiyle Washington-Ankara-İstanbul ve Washington-Mısır arasında mekik dokuyor, Türkiye ve Mısır’da eski bir gizli örgütün üyeleri ile sık sık görüşmeler yapıyordu. Yerli araştırmacılara kapalı tutulan bazı gizli kapılar Türk-Amerikan ilişkilerinin yüzü suyu hürmetine bu kişiye ardına kadar açılıyordu.
Philip H. Stoddard adlı bu esrarengiz Amerikalı bunca zahmete Osmanlının istihbarat örgütü niteliğindeki Teşkilat-ı Mahsusa hakkında ayrıntılı bilgi edinebilmek amacıyla katlanıyordu.
Trablusgarb Savaşı sonunda kurulan Teşkilat-ı Mahsusa’nın birçok görevlisi hayattaydı o yıllarda. Bunlardan en önemlisi hiç kuşkusuz Eşref Kuşçubaşı idi. Aziz el Mısri, Zübeyde Şaplı, Ahmet Salih Harb, Hilmi Musallimi, Satvet Lütfi Tozan ve Hamza Osman Erkan gibi her biri adeta “yaşayan tarih” niteliğindeki Teşkilat-ı Mahsusa üyeleriyle Türkiye ve Mısır’da defalarca biraraya gelen “esrarengiz Amerikalı” Stoddard, hayatının hazinesini bulmuştu. Elde ettiği önemli bilgileri, 11 Mayıs 1963’te Princeton Üniversitesinde doktora tezi olarak sundu. Çalışmada 1911-1918 yılları arasında Osmanlı hükümetleri ile Arapların münasebetleri inceleniyor, Teşkilat-ı Mahsusanın Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki faaliyetleri araştırılıyordu.
Stoddard’ın bu kapsamlı çalışması sonunda örgüt ve faaliyetleri hakkındaki bütün bilgiler Amerika’nın eline geçmiş oldu. Teşkilat-ı Mahsusa gibi bir gizli örgüt, geniş ufuklu ve büyük devlet felsefesi ile düşünen Osmanlı devlet adamları için ne kadar önem taşıyorsa tıpkı Osmanlı gibi büyük oynayan Amerika için de o denli önem taşıyordu. En azından, dünya hakimiyetinin pekiştirilmesi bakımından bir gizli örgütün dünya ölçeğinde nasıl çalışması gerektiğine dair önemli dersler veriyordu Teşkilat-ı Mahsusa. Stoddard’ın Teşkilat-ı Mahsusa hakkında elde ettiği bilgiler CIA’nın ufkunu bir hayli genişletmiş ve işine oldukça yaramış olmalı. İşin ilginç yanı, Teşkilat-ı Mahsusanın birikiminden Türkiye’nin bir türlü yararlanamaması. Çünkü Misak-ı Milli sınırları içerisine sıkışıp kalmış “dar ufuklu” bir Türkiye, o beğenmediği Osmanlı kadar bile büyük düşünemiyor. Stoddard’ın Teşkilat-ı Mahsusa hakkındaki çalışmaları 1963’te tamamlandı. Ama Türk kamuoyuna Teşkilat-ı Mahsusa’yı tanımak Amerika’dan tam 30 yıl sonra 1993’te nasip oldu.” M. Ali EREN, “Cumhuriyeti Teşkilat-ı Mahsusa Kurdu”,
Aksiyon, 11.11.1995.
Title:
ABD’li İstihbaratçı, CIA Görevlisi, INR/RNA Görevlisi
Readers
2 readers liked.
81 readers read.
3 readers are reading.
53 readers will read.
Translated Books
Quotes
Teşkilat-ı Mahsusa, Osmanlı Devleti için başlıca iki tehdit olan, Arap ayrılıkçılığı ve Batı emperyalizmiyle savaşan en önemli İttihatçı araçtı.
Sayfa 17 - SelengeKitabı okuyor
Bir kez daha anlaşılmıştı ki, Yakındoğu'da savaş önemliydi ama daha da önemlisi, Pan-İslamik rüyanın hayalinden uzak durabilmekti.
Sayfa 37 - YarınKitabı okudu
Teşkilat-ı mahsusa, Enver Paşa’ya sadık bir grup macera severden oluşmuştur. Teşkilatı mahsusa, Enver Paşa’nın Osmanlı devlet sistemini tehdit olarak gördüğü güçlere karşı bazı mütevazi başarılar kazanmasına rağmen, örgütün kurulduğu zamanlarda Teşkilatı mahsusanın bütün çabalarına rağmen bu devlet sistemi çökmeye başlamıştı.
Sayfa 181Kitabı okudu
Araplar, Teşkilat-ı Mahsusa faaliyetlerinden “Arap özgürlük ve bağımsızlık ateşini söndürmeye çalışan, şeytani İttihatçı entrikaları” olarak bahsederler.
Sayfa 17Kitabı okuyor
İçimizde kimsenin kaybedecek bir şey yoktu. Davamızın haklı olduğuna ve çalışmalarınızın mühim olduğuna inanmıştık. Sonunda kazanamayacak oluşumuzu gözardı etmeye meyyaldıik. Hiç değilse, harbin sonunda etrafımızdaki dünya çökmeden ufak tefek birkaç sefer daha kazanabilirdik.
Kuşçubaşı Eşref
Sayfa 185Kitabı okudu
Updates
Teşkilât-ı Mahsusa gizli servisi, 1.Dünya Savaşı yıllarında önemli başarılar elde etmiştir.
Turan Orduları Başkomutanı Enver Paşa
Teşkilat-ı Mahsusa
Comments and Reviews
