İnsan zayıf boğalarla semiz boğaları uzaktan bilmek zorunda kalsa, hangilerinin semiz boğa, hangilerinin zayıf boğa olduğunu bilmez imiş diye öylece düşündüm. Ondan sonra, tanrı bana akıl verdiği için, onu ben kendim kağan yaptım.
Tanrı buyurduğu için, ben çalışıp kazandığım için Türk halkı da öylece kazanmış oldu şüphesiz. Ben erkek kardeşimle beraber bu kadar önderlik edip çalışmasa ve muvaffak olmasa idim, Türk halkı ölecek idi, yok olacak idi.
Onca zengin ve onca gelişmiş devletimiz vardı. Ey Türk, Oğuz beyleri ve halkı işitin! Üstteki gök çökmedikçe, alttaki yerde delinmedikçe, ey Türk halkı senin devletini ve yasalarını kim yıkıp bozabilirdi ? Ey Türk halkı kötü huyundan vazgeç ve nâdim ol!
Tonyukuk anıtı bugün de yerinde dikili duran ve biri öbüründen biraz daha büyük olan iki taştan oluşur. Daha büyük olan 35 satır, daha küçük olan ikinci taşta ise 27 satır bulunmaktadır.
Çin halkı hilekar ve sahtekar olduğu için, aldatıcı olduğu için, beylere halkı karşılıklı kışkırttığı için, Türk halkı,kurduğu devletini elden çıkarıvermiş. Tahta oturttuğu hakanını kaybedivermiş.
Ötüken dağlarına oturursan sonsuza kadar devlet sahibi olup hükmedeceksin. Ey Türk halkı, sen tok gözlüsün: açlığı tokluğu düşünmezsin, bir doyarsan açlığı hiç düşünmezsin.
Kül Tigin anıtı düşük nitelikli kireç taşı ya da mermerden yapılmış dört yüzlü tek parça bir taştır. Taşın yüksekliği 3.73 m’dir. Doğu ve batı yüzleri dipte 1.32 m, üstte ise 1.22 m genişliğindedir. Anıtın kuzey ve güney yüzlerinin eni de 46 ve 44 cm’dir.