Fransa hükümeti tarafından Türkiyenin şark vilayetlerinde bir tetkik seyahatına gönderildiği anlaşılan Theophile Deyrolle adında bir natüralist, 1869 yılında, Trabzon vilayetinden başlıyarak şark vilayetlerimizi dolaşıyor. Trabzon,cevizli, karaçukur, gümüşhane,Bayburt, Tortum, Hamsiköy, Zigana Dağı, Kopdağı ve Erzurum ile ilgili halkın kültürü, yaşantısını anlattığı seyahat notlarını, kendi kaleminden çıkan resimlerle tezyin ederek 1875 de Le Tour du Monde adındaki seyahat mecmuasında “Voyage dans le Lazistan et l'Armenie” adı ile neşrediyor. Reşad Ekrem Koçu eseri “1869'da Trabzondan Erzuruma seyahat” adıyla Türkçeye çevirerek neşrediyor.
