Yusuf
@ysfaln
İstanbul
1998
75 reader point
Joined on April 2022
Şu anda okuduğu kitaplar
Şekerleme yapmak için iki kuralımız var:
1. Şekerleme otuz dakikadan kısa olmalı, ideali yirmi dakika.
2. Günün daha erken saatlerinde. olmalı, erken öğleden sonra
saatleri gibi.
Uyuklamanın başka pek çok sağlık yararları sağlayabileceği belirtiliyor. Örneğin bir gözlemsel çalışmada, haftada bir veya iki kez şekerleme yapmanın daha düşük kardiyovasküler problem riski ile ilişkili olduğu gösterildi.
Bazı araştırmalar, uykudan sonra fiziksel performansın da gelişebileceğini gösterdi. Yorgun hissettiğinizde veya enerji düşüklüğü yaşadığınızda kısa bir uyku molası enerji kazanmanıza yardımcı olabilir. Sporcuların gündüz şekerleme yapmaları durumunda daha iyi dayanıklılık, daha iyi reaksiyon süreleri ve bilişsel performans sergiledikleri gözlemlendi. Ayrıca uyku molaları kaslardaki gerginliği de azaltır.
Reader Follow Recommendations
Şekerleme; hafıza, mantıksal akıl yürütme ve karmaşık görevleri tamamlama yeteneği gibi bilişsel işlevleri geliştirebilir. Özellikle öğrenme süreçlerinin ardından yapılan bir şekerleme, bilgileri hafızaya almayı güçlendirebilir.
Kısa bir gündüz şekerlemesi işyeri performansını artırabilir. Araştırmalar, uyku molalarının dikkati ve verimliliği artırdığını, hataları azalttığını ve karar verme becerilerini iyileştirdiğini gösterir. Bu da daha üretken olmanıza ve iş performansınızı artırmanıza yardımcı olabilir.
Şekerlemeler ayrıca, yeterince uyumak için mücadele eden ve düzensiz zamanlarda uyanık olmak zorunda olan vardiyalı çalışanlar ya da jetlag mağdurları için özellikle faydalı olabilir. Önceki gece yeterince uyuyamamış kişilerde bağışıklık sistemini destekler.
Şekerlemenin başka faydaları da vardı. Kısa şekerlemeler gün içindeki yorgunluğu azaltır ve onarıcı olabilir. Yetersiz uykuyla geçen bir geceden sonra şekerleme gündüzki uykulu ve bitkin hali giderebilir.
Araştırma ekibi, genetik olarak şekerleme alışkanlığına programlanmış kişilerle, gece uyumamaya programlanmış kişiler arasında ortalama beyin hacmi farkı tespit etti. Şekerleme yapanlarınki daha büyüktü. Bu büyüklük farkının 2,6 ila 6,5 yıllık yaşlanmaya eşdeğer olduğu tahmin ediliyor. Yani şekerleme yapmaya programlanmış kişiler 2,6 ila 6,5 yıl arası daha genç beyne sahipti.
Uyku bozukluklarına karşı önlemler almak, BBB'nin sağlığını ve dolayısıyla beyin sağlığını korumak için etkili bir strateji olabilir. BBB sağlamlığı arttıkça beyin sisi şikayetimiz de azalacaktır.
Araştırmalar, uyku ve kan-beyin bariyeri (BBB) arasındaki ilişkiyi detaylı şekilde incelemiş ve önemli bulgular sunmuştur. İnsanları uykusuz bırakarak BBB'lerinde geçirgenlik artışı olup olmadığı inceleyen çalışmalar, uyku kısıtlamasının BBB'yi zayıflattığını gösterdi. Hakikaten de uzun süreli uyanıklık dönemlerinden kaynaklanan iltihabi sinyallemelerde bir artış, endotel hücrelerini sıkıca bir arada tutan bağlantı proteinlerinin parçalanmasına neden olur. Bu durumda endotel hücreleri arasında boşluklar oluşur. Uyku yoksunluğu yaşayan fareler ve sıçanlarla yapılan çalışmalarda da bu sıkı bağlantı proteinlerinin sayısında azalma ve sonuç olarak BBB'nin geçirgenliğinde artış gözlemlendi.
Sızdıran beyin, beyne ait tüm inflamatuar nörolojik hastalıkların başlangıcıdır. Beyne istenmeyen maddeler sızmaması için elimizde bağırsaktan içeri istenmeyen maddelerin sızmasını önlemek gibi bir seçenek bulunur. Beslenme alışkanlıklarımızı düzenlerken bu uygulamaların sadece bağırsak sağlığını değil, aynı zamanda beyin sağlığını da koruduğunu hatırda tutmak gerekir.
Kan-beyin bariyerinin bir diğer önemli amacı beyne zararlı maddelerin girişini engellemektir. Bu zararlı maddeler hem vücudun içinden kaynaklanmış olabilir hem de dışarıdan vücuda girmiş olabilir. Mesela vücuda girmiş bir bakterinin beyne geçmemesi gerekir. Toksinlerin, kimyasal artıkların beyne geçmemesi gerekir. Çoğu ilacın da beyne geçmemesi doğrudur. İşte beyin kendini bunlardan bariyeri sayesinde korur.
Dolaşan kanda sürekli değişiklikler meydana gelir; örneğin, yemek öncesi ve sonrası glikoz miktarı hızla değişir, gün içerisinde kandaki hormon seviyeleri değişir, birçok biyokimyasal değişiklik gün boyu oluşur. Kandaki bu değişiklikler beyindeki nöronlar için fazla maceralıdır. Nöronlar macera sevmez. Onlar stabil bir biyokimyasal ortamda olmak ister. Bu yüzden kandaki dalgalanmaların beyne çok az yansıması gerekir. Kan-beyin bariyerinin amaçlarından biri bu dalgalanmalardan beyni korumaktır.
Beynin kanlanması için 600 km'lik kan damarı ağı mevcuttur. Bu kan damarlarıyla beyin arasında yaklaşık 12 metrekarelik bir sınır vardır. Bu yüzey, bize kan-beyin bariyerinin büyüklüğünü gösterir.
Uyku dostları:
• Papatyalı, lavantalı bitki çayları, ılık duş
• Saat 20.00 itibarıyla elektronik cihazlara veda etmek, sakin filmleri az ışıkta seyretmek
• Basılı kitap okumak
• Serin yatak odası, vücuda dolanmayan rahat pijamalar
Uyku düşmanları:
• Gece heyecanlı filmler, bilgisayarda yazışmalar, tabletten okumalar, cep telefonuna uzun uzun bakmalar
• Geç saatte içilen çaylar-kahveler, uzun oturulan misafirlikler
• Çok sıcak yatak odası, kat kat pijamalar, yatağa gelen ev hayvanları