Sultan Abdülhamid'in, kendinden önceki Osmanlı Sultanları'yla olan en bariz farkı, onun dış siyasetinin bel kemiğini teşkil eden ittihad-ı İslâm hareketidir. O bu siyaseti ile, idare ettiği devletin yıkılmasını otuz üç sene geciktirmiş; ya da kızının tabiriyle, "batmakta olan Osmanlı Devleti gemisini, batmaktan kurtaramamışsa da, en azından karaya oturtabilmiştir."