Tayfun Arı
@Otodidakt1i
İyinin ve Kötünün Ötesinde.
İstanbul
23 Haziran
352 okur puanı
Kasım 2020 tarihinde katıldı
Şu anda okuduğu kitaplar
Okuma Hedefleri
Zordur gençliğinde düşeni, yaşlılığında kaldırmak.
Sophokles'in ozanlık yeteneği çağdaşları tarafından takdir edilmiş, ona arı anlamına gelen "melissa" adı takılmıştı. Biyografisini yazan anonim yazar, Aristophanes'in onun hakkında "dudakları balla kaplı", Ksenophon'un da, "tragedya ozanlarının en mükemmeli" olduğunu söylediklerini aktarır.
Okur Takip Önerileri
Ey Thebaililer, yurttaşlarım! O zorlu bilmeceleri çözen Oidipus'un haline bakın! Çok kudretli bir insandı. Onun mutluluğu bu kentte hangi vatandaşı imrendirmemişti? Şimdi ne kadar korkunç bir felaket kasırgasıyla sürüklendiğini görün! Onun için, son gününü görmeden hiç kimseye mutluluğa ermiş demeyin!...
Ey insanoğulları!
Ömrünüz bence bir hiç.
Kim ermiş bu dünyada
Özlenen mutluluğa?
Hayal mutluluk denilen;
O da sönüverince
Anlar gerçeği insan.
Kral gibi yaşamak, benim için kral olmaktan daha iyi. Her akıllı insan böyle düşünür.
Körlüğümü yüzüme kaktın; nasıl bir felakete uğradığını, nerede oturduğunu, kimin yanında ömür geçirdiğini görmedikten sonra o gözlerin neye yarar?
Böyle alçaklık olur mu? Karşında taş olsa isyan eder.
Hepiniz aklınızı kaçırmışsınız.
Aiskhylos'un eserlerinde insan, tanrıların büyük kudreti karşısında ezilir. Bu kudret Sophokles'in tragedyalarında da büyük ölçüde kendini belli eder; insan yine kaderinin çizdiği yoldadır, alınyazısından kurtulamaz, ama bunu bile bile, kendini yok etmek isteyen kuvvetlerin elinden kurtulmaya çalışır, uğraşmaktan yılmaz.
Bu adı taşıyan eser, Yunan tragedyasının en kuvvetli örneği sayılıyor. Konusunun işlenişindeki ustalık, kişilerinin karakterlerinin belirtilmesindeki üstünlük, iç yapısındaki derli topluluk bu kadar başarılı biçimde başka tragedyalarda pek az görülür. Ele alınan problemin, kader probleminin her zaman canlı, taze kalacak, okuyanları da, seyredenleri de ilgilendirecek nitelikte olması eseri ölmezliğe kavuşturmuştur. Yazılalı yirmi beş asır geçtiği halde eskimemesinin sırrını bu özellikte aramak doğru olur, çünkü Oidipus kadercilikle savaşan insanların başında gelir. Dünya görüşü, tanrı anlayışı bakımından incelenmeye değer. Eserdeki davranışıyla denilebilir ki, daha ziyade XVIIl ve XIX. yüzyıllarda kendini iyice belli eden, tanınmış fikir adamlarında ifadesini bulan dünya görüşünün, her şeyi aklın, muhakemenin süzgecinden geçiren anlayışın öncüsüdür. Başına gelecekleri bildiği, yaman kaderini sezdiği halde insana yaraşır bir davranışla yılmadan mücadele etmesi ona tragedya kahramanları arasındaki büyük yerini verir.
