On sekizinci yüzyıla gelindiğinde Hindistan ve Endonezya'dan Arabistan'daki kutsal şehirlere giden Müslüman hacılar dahi daha hızlı, daha ucuz ve daha güvenli olduğu için İngiliz, Felemenk ve Portekiz gemilerinde yer ayırtıyordu. Ancak Avrupa'nın yükselişi, genel itibarıyla yurtiçindeki idari ve mali meselelerle ilgilenen Lütfi Paşa ve diğer reform öneren yazarların dikkatlerinin dışındaydı.