Ne demişti güfrani:
Katre idim ummanlara karıştım
Kaç bulandım kaç duruldum kim bilir...
Cemil Meriç ummanına katre olarak dökülen bir kimse, öncelikle düşünsel ve duygusal olarak hayli bulanır. Karmakarışık olur. Neredeyse her sayfada şu soruyu sorar kendisine: okumadan geçen günlerimi nelerle feda ettim. Ardından satır satır ummana karışır. Bu karışım biraz yıpratıcıdır. Bazen köklü bir değişim bazen de sıkı onarımlar gerekir fikir dünyasında. Kitabın sonlarına doğru gelinildiğinde, kelimeler bir ağustos yağmuru gibi yağar okurun ruhuna. Katre artık tamamen ummanlara karışmıştır. Bulanıp durulmuştur. Bu ülke, mutlaka okunulması gereken bir kitaptır. Muhteşem bir rehber ve had bildiricidir. Bu ülke okunduktan sonra insan "meğer ben hiç okumamışım" diyecektir.