Lise yıllarında harçlıklarımızla bir sınıf kütüphanesi kurduğumuzda aldığımız kitaplardan biriydi Narziss ve Goldmund. O zamanlar okumak nasip olmamıştı. Üst üste üçüncü Hesse kitabı oldu son bir haftada okuduğum. Hepsinde tuhaf bir benzerlik vardı. Yol, yolcu, gidiş ve dönüş... Sidarta'da akan ırmak, Knulp'a, Narziss ve Goldmund'a da serinlik gönderiyordu. Sanırım Hesse bu üç kitabı aynı nehrin kenarında, belki de bu nehrin üzerinde yüzen kayıkta kaleme almıştı. Hikaye bir manastırda başlıyor ve orada sona eriyor. Başladığı yerde sona eren hikayelerde her zaman metafizik bir yön bulunur aynı Simyacı'da olduğu gibi. Bence manastır başlangıç ve bitiş için çok güzel bir mekan seçimi. Manastır, İngilizcede Monastry ile karşılanıyor. Kelimenin kökünde "mono" var yani tek olma, yalnızlık. Kasıtlı, yüzünü semaya dönük, parçalanamaz ve paylaşılamaz bir yalnızlık... Kitap bittiğinde manastırın kişinin kendisini imgelediği hissi ağır bastı bende. Narziss aklı, Goldmund nefsi yani sezgi ve içgüdüyü temsil ediyordu. Akıl kelimesi Arapça "ıkal" sözcüğünden türüyor. İnsanın aklı, onu yanlışları yapmaktan alıkoyan bir bağ olduğu için "ıkal" kelimesinden türetme yapılarak ona akıl denmiştir. Nefs ise gözü dışarıda ve hataya açık yönü insanın. Kur'an'ın ifadesi ile nefs insana kötülüğü emreden diğer yanı insanın. Narziss'in Gıldmund'u idamdan kurtarmasını belki bu bağlamda okuyabiliriz. Kitapla ilgili yabancı kaynaklardaki değerlendirmeleri okurken şu cümle dikkatimi çekti: "We all may identify a Narziss and a Goldmund within us, because we all have a left brain and a right brain." Narziss beynin sol, Goldmund ise sağ lobuna benzetilmiş. Yine yabancı yayınlarda Narziss'in, Freud'un Narsizmi ve Narcissos ile ilişkilendirilme çabasını gördüm. Hepimizin varlığında hissettiği insan olmanın beraberinde grtirdiği güdüleri kitapta hissedebiliyorsunuz. Özellikle ait olmak ve özgür olmak hakkındaki düşünceler insanın bir tereddütü gibi yorumlanmış. Kitabın yazıldığı çağdaki cinsel özgürlük, kitabın geçtiği orta çağdaki cinsel özgürlükle karıştırılmış gibi geldi bana. Goldmund'un seyahate çıkışı ilk cinsel tecrübe ile başlıyor, cinsellikle alakalı bir olay nedeni ile idama mahkum oluyor. Goldmund'un ikinci kez manastırdan ayrılışı yine aynı nedenden. Goldmund'un annesinin de benzer bir sebeple onları terk ettiğini biliyoruz. Bu annesi kanalıyla Goldmund'a geçmiş gibi gösterilmiş. Sanırım "ilk günah"a bir atıf vardı.

Narziss ve GoldmundHermann Hesse · Yapı Kredi Yayınları · 20221,364 okunma

·

966 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.