Kentsel toplumsan hareketlerin tarihsel gelişimi ele alınırken, kaçınılmaz olarak Paris Komün hareketine atıfta bulunmak gerekmektedir. Paris Komünü, 1871 yılında kentsel haklar için harekete geçerek kentin yönetimini ele almış ve 71 gün süren iktidarı ile tarihteki ilk proletarya iktidarını ilan etmiştir. Paris komünün karar organı olan komün meclisi, kent halkından oluşan ve seçimle gelen kişilerden oluşmaktaydı. İktidarı süresince komün, kilisenin topraklarını elinden alarak mülksüzleştirmiş ve dini kurumların halk üzerindeki tahakkümüne son vermiştir. Düzenli orduyu ve zorunlu askerliğe son veren komün, devrimi korumak için halkı silahlandırmıştır. Kapatılan fabrikalar, görevlendirilen işçi birlikleri ile tekrar üretime başlamıştır. Asgari ücret uygulaması getirilmiştir. Evsiz halkın konut ihtiyacını karşılayacak çalışmalar planlanmıştır. Çalışma saati 10 saate düşürülerek, işsizliğin önüne geçilmesi için tedbirler alınmıştır. Görüldüğü üzere Paris Komünü ile kısa süreli de olsa bir kent ilk defa kentliler tarafından yönetilmiştir. Peki neden uzun ömürlü olamamıştır? Bu sorunun cevabı, bugünkü kentsel toplumsal hareketlere güncel bir fayda sağlamasa da kent hareketlerinin tarihsel deneyimini teorik olarak pekiştirecektir. Marx’a göre işçi sınıfı zaten komünden bir mucize beklememişti. Çünkü komün, kendi kurtuluşunu daimî kılabilmek için iktisadi koşullarla birlikte, toplumsal bilincin de köklü şekilde değişmesini sağlayacak uzun süreli mücadelelerden geçmesi gerektiğini biliyordu. Bu bakımdan Marx’a göre Paris Komününün bir ütopya vadeden idealleri yoktu. Komün, yapması gereken tek şey olarak, çöküş sürecinde olan burjuva toplumunun rahminde gelişmiş halde olan yeni toplumsal öğeleri serbest bırakmıştır. Bu tarihsel görevini ifa eden işçi sınıfı, mülk sahiplerinin ayrıcalıklı iktidarına ilk defa dokunma cesaretini göstermiştir. Buna müteakip komün, devrimin tüm kurumlarını düzenlerken, kamu hizmetlerini alçak gönüllükle ve sorumluluk bilinciyle yürüterek, eski dünyanın, emek dünyasının simgesi olan kızıl bayrak karşısında öfke nöbetine tutulmasına neden olmuştur (Marx, 2016:89-90). Görüldüğü üzere Marx, Paris Komününün uzun soluklu olmayışını, diyalektik bir yasa ile açıklamıştır: Nicel Birikim-Nitel Dönüşüm. Diğer bir ifadeyle evrim-devrim. Yani, komünün varlığını uzun süre koruyamamasının nedeni, devrimi gerektirecek şartlar mevut olsa bile devrimi yaşatacak koşulların henüz olgunlaşmamış olmasıdır. Bundan dolayı kentsel hareketler, sadece topyekûn ve ani eylemlerle protesto faaliyetlerini gerçekleştirmekle kalmayıp, demokratik haklarını kullanarak sürekli savaşım halinde olmalıdır.

Fransa'da İç SavaşKarl Marx · Yordam Kitap · 2016126 okunma

·

201 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.