Dante'nin Günlüğü'nde Beatrice'nin Doğuşu
Dante,henüz dokuz yaşındayken aşkı arayan bir yolcu kılığına bürünmüş ve 1275 tarihinde Beatrice adında güzeller güzeli bir kıza ilk görüşte aşık olmuştur.Beatrice'i gördüğü ilk andan ikinci görüşüne kadar Dante'nin hayatından bir dokuz yıl daha geçmiştir.Dante,dokuz yıl önce kırmızılar içinde gördüğü Beatrice'i bu defa beyazlar içinde görmüştür.İkinci karşılaşmada Dante ve Beatrice göz göze gelmişlerdir.Dante,heyecandan ne yapacağını bilemez,evine koşar ve titreyen bir halde odasına kendini dar atar.Bu göz göze gelişten sonra Dante artık rüyalarında sürekli ebedi aşkı Beatrice'i görür ve yemeden içmeden kesilir.Dante aşkını Beatrice'ye itiraf edemez ve Beatrice uzaklara gider,kavuşamazlar.Her efsanevi aşk hikayesinde olduğu gibi kader ve talih buna engel olur,tıpkı Ferhat ve Şirin'deki Karadiken gibi dünyanın varlığı aralarına girer.Beatrice bir Şövalye ile evlenir;fakat bu evliliğin üzerinden çok geçmeden Beatrice vefat eder.İşte gerçek ayrılık burada başlar.Dante,kader tarafından aşkına biçilen sona teslim olur.Ve her gün aşkına kavuşacağı günün hayaliyle yaşar.Çok acı çeker,acısını öylesine bastırır ki sonunda aşk ile ilahi kata yükselir.
Bütün bunlar hikayenin trajik boyutudur.Gelgelelim hikâyenin bir de rasyonel boyutu var ki Beatrice'ye İlahi Komedya'da yüklenen semboller bize bunu açıklar.
Beatrice ise Dante'nin hayat hikayesinin bir bölümünde yaşamış bir kadındır,fakat Beatrice isminin sembolik bir seçim olup olmadığı Dante araştırmacıları için bir tartışma konusudur.Beatrice isminin kökeni Latince "Beatus"tan gelir. "Beatus" kelime olarak "mutlu ve mutlu eden" anlamlarına gelir. İçsel huzuru arayan ve bunu ülkesinin tüm yurttaşları için eşit derecede isteyen elli yaşlarındaki Dante'nin hafızasının katmanlarından bu son derece önemli sembolik ismi taşıyan çocukluk arkadaşını seçip gün yüzüne çıkarması herhangi bir seçim de değildir. Zira çocukluk döneminde başlayıp ilk gençlik yıllarına kadar platonik bir aşk beslediği Beatrice,Dante için aynı zamanda cinsel istek gibi bir anlamı da ifade etmektedir.Böylece Cennetten atılmamıza neden olan cinsel istek Dante'de tekrar esas yurda yükselişin vasıtası olacaktır. Dante, daima Âdem'in günahından kurtulmaya ve bu günahın bedelini ödemeye çalışır. Dante için bunu gerçekleştirmek demek, saf mutluluğa yani Beatrice'ye ulaşmak anlamını taşımaktadır. Shanti Khanna, "Sexual Desire and Devotion in Attar and Dante" isimli makalesinde cinsel istek,arzu veya tutku diyebileceğimiz etkenin İlahi Aşk'a ulaşmada nasıl bir vasıta haline geldiğini şu sözleri ile dile getirir:
"Feridüddin Attar, Mantıku't Tayr'ında, Dante ise İlahi Komedya'sında İlahi olanı, dünyevi olan cinsel arzu ile keşferderler. Dante ve Attar, inançları daha da kuvvetlenecek karakterler yaratırlar. Bu iki yazar da cinsel arzunun veya tutkunun diyebileceğimiz duygunun yarattığı karakterler yarattıkları gibi, aynı zamanda bu arzunun uzağında karakterler de yaratırlar. İnsanlar, cinsel arzuyla Tanrı'dan uzaklaşıp veya ona daha yakın olabilirler. Dante cehennem katına birçok aşağılanmışı yerleştirirken, Attar ise Hüthüt'ün ağzından kuşlara verdiği tavsiyelerde sevgiyi bencilce kınar. Dante,evlilik dışı ilişki yaşayan Paulo ve Frencesca'yı cehenneme atar,orada zina edenlerin çarptırıldığı cezaları çekerler; fakat Paulo ve Frencesca gibi Dante ve Beatrice de evlilik dışı bir ilişki yaşamışlardır. Ancak Dante, Beatrice'ye olan arzusunu günahkâr bir arzu olarak göstermez. Bunun yerine hislerini Tanrısal olarak tanımlar. Sevgisini kudretli olarak nitelendiren Dante, arzusunun Tanrısal ve kendini aşan tarafta olduğunu gördüğünü yazar. Beatrice'i Cennet'te bir melek figürü olarak canlandırırken arzusunu kutsal bir seviyeye yükseltmeye devam eder. Aşkı,insanın benliğini şekillendiren duyguların arasında Tanrısal merkeze en yakın olan olarak görür. Dante, Cehennemdeki günahkârların şehvetlerinden kendisinin dürüst arzusunu ayrı tutar."
Şüphesiz ki Dante, Beatrice'e duyduğu aşkın salt cinsel arzuya dönüşmesine engel olur. Dante, şehvetin aşkı kirletecegine inananlardandır.Çünkü ona göre dizginlenmeyen cinsel arzu şehvete, şehvet ise bir felakete dönüşür. Dante, Cehennemi büyük oranda aşıklarla doldurur. Beatrice'e karşı hissettiklerini samimi hisler olarak nitelendirir. Böylece çocukluk arkadaşı Beatrice Portinari'den melekler seviyesine yükselttiği yüce kadın Beatrice'i yaratır. Dante, Beatrice Portinari'ye olan hisselerini hiçbir zaman dile getiremez, bu his hep platonik bir seviyede kalır. Çünkü Dante, hislerini itiraf edecek kadar cesur degildir.Bu yüzden Beatrice'ye olan hislerinin kısmî bir itirafı olan ve Dante araştırmacıları tarafından "Yeni Hayat"ismi verilen bu günlüğü tutar.
Yeni Hayat 
Dante Alighieri
·
705 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.