Bu detaylı çalışma, I.Dünya Savaşı'na katılmış ve harp ile ilgili hafıza kayıtları bırakmış (anı-günlük) askerlerin (Türk, Müslüman, Gayrimüslim Osmanlı askerleri ve biraz daha az olmakla birlikte İtilaf Devletleri askeri) harp içerisindeki duygu ve bunalımları; cephe gerisindeki meşguliyetleri; savaşı anlamaya, eleştirmeye yönelik sözlerinin dönem içerisindeki manipülatif söylemlerden nasıl etkilendiği; cephelerin kendi içerisindeki sorunları, avantaj ve dezavantajlı yanları ve belki de en önemlisi Cihan Harbi'ne dair "Meçhul Asker" mitinin oluşumu ve hatta bu tarz eserler ile yıkımına dair bir taslak çiziyor. Peki çalışmayı okuduğumuzda genel-geçer Cihan Harbi bilgilerimize neler katabiliriz? Öncelikle Gayrimüslim asker sayısının sanılandan daha fazla olduğunu öğreniyor ve cephe içinde / gerisinde Müslüman askerler ile ilişkilerine birincil kaynaklardan tanıklık etmiş oluyoruz. Yıllar içinde oluşmuş Arap askerlerine "arkadan vurma" etiketinin nasıl yapıştırıldığı ve bunun tümevarım ile sağlanamayacak kadar yanlı bir tutum olduğunu görüyoruz (özellikle Arap subay sayıları ve başarıları gözetildiğinde). Belki de en çok, Osmanlı askerlerinin savaş esnasında hem tecrübe hem de teçhizat bakımından İtilaf Devletlerinden bir eksiğinin olmadığı hatta bazı zamanlarda onlardan iyi olduğunu (koşullar ve savaş taktikleri dahil) anlıyoruz. Osmanlı'nın savaşı kaybetme nedenleri anlatıldığında çoğu kez önümüze çıkan "yetersiz teçhizat ve geri kalmış teknoloji"ye sahip olması nedeni, temelden yanlış ve sarsılmış bir şekilde, kanıtlar-sayılar öncülüğünde, önümüzde duruyor. Son olarak, bir dünya savaşı içerisindeki makineleşmeyi bir tarafa bırakarak insanî duyguları öne alan (anılar-günlükler) ve savaşın bu insanlar (bizzat savaşanlar) açısından nelere mal olduğunu gözler önüne seriyor. Biraz önce düşman askeri ile çarpışan bir asker, bir müddet sonra su bulmaya çalışacak, mektup yahut günlüğüne bir kaç parça yazı yazacak ya da bitlenmemek için türlü önlemler almaya gayret edecek... Yani savaşın içerisindeki insanı bize (askerin) kendi sözleri, kendi anlatımı ile anlatan, bir tür yapısöküm yapan bir çalışma.

Cihan Harbi'ni Yaşamak ve HatırlamakMehmet Beşikçi · İletişim Yayınevi · 20197 okunma

·

177 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

oluyoröylebazen