Kitabın adı, içeriğine uygun olarak şarap tanrısı Dionysos’un takipçileri olan kadınları, Bakkhalar’ı (diğer adıyla Mainad'ları) anlatmaktadır ve Eski Yunanlılar'ın İncil'i yerindedir. Dionysos, tanrı Zeus (veya gök) ile Thebai'li bir asil olan Semele'nin (veya toprağın) oğludur. Kısaca: Üzümle koparılan ve kendi özünü üzümden ayırmaya çalışan tanrı, önünde sonunda üzümle birleşir ve şarap olarak kendisini insanlara sunar (Bir efsaneye göre de Dionysos, insanların var olma sebebidir ve insan bünyesindeki ikiliğin de sebebidir). Şarabın kendisi olan Dionysos ile şarabın girdiği her yere de kendi dini olan "Dionysos Dini" de girer. Hristiyanlık'taki İsa'ya benzeyen Dionysos, şerefine danslar edilmesini seven ve -kitaptan anladığım kadarıyla- kendisine tapılmasını da seven bir tanrı. Dionysos'un tanrı özütü şarabın içerisinde bulunduğundan, içen herkesin kendi özlerinin ortaya çıkmasını sağlar: Kimileri şarabın kudretiyle kâhinlik yapar, kimileri eğlenir, kimileri dertlenir, kimileri de kendisine tapan kadınlar olan Bakkhalar gibi çılgınlaşır. Bu efsaneleri bir kenara koyacak olursak, çoğunlukla kitap: Dionysos'un kendisine karşı yapılan tanrıtanımazlığı, onun bir tanrı tohumu değil de kendileri gibi bir beşer olduğunu iddia eden ve onu öfkeyle aşağılayan Thebai Kralı Pentheus'u konu alıyor. Pentheus'un cezası, Dionysos tarafından hak ettiği biçimde veriliyor ve kurunun yanında yaş da yanıyor. Pentheus’un günahından dolayı tüm Thebai'li asillere ve halka dönüşü olmayan cezalar veriliyor: Dionysos'un (şarabın) etkisinde olan annesi Agaue ve kızkardeşleri, Pentheus'u parçalıyor; Agaue'nin babası (ve aynı zamanda Thebai'nin kurucusu) Kadmos'un ve (Ares'in kızı olan) karısının yılan olacağı söyleniyor ve halk da, Dionysos'a yapılan aşağılamadan ötürü gittikleri her yerde savaş esiri gibi aşağılanma ile cezalandırılıyor. Dionysos’un bu denli kızmasının ve ağır cezalar vermesinin sebebi, kendi canından gördüğü annesinin halkının, onu aşağılaması, küçük duruma düşürmesi ve bir tanrıya karşı yapılmaması gereken şeyi, kafirliği yapmalarındandır. Sonunda Dionysos’a tapmaya, affına sığınmaya çalışan Thebai’lileri, Dionysos affetmez ve onları kader cezalarına terk edip görünmez olur. Kitapta ne kadar kafir olarak anılsa bile Pentheus'u, yalnızca halkı ve kadınlarını kendilerinden geçirip çılgına çeviren ve yarı-tanrı olan Dionysos’u bir tanrı olarak görmemekte haklı bulduğumu söylemem gerekir. Fakat kitap bittikten sonra yine söyleyebilirim ki, benim için şarabın şerefi, içilecek olan her kadehin içerisinde hala kendi tanrı özütünü bulunduran Dionysos'a olacaktır.

BakkhalarEuripides · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2010897 okunma

·

25 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

BORA CEM KÖÇMEN