300’den fazla karakteri olan bir kitap..
Nobelli yazar Camilo Jose Cela’yla tuhaf bir tanışma yaşandı. Madrid’de, Bayan Rosa’nın gelip gidenlerin dünyalarıyla dolup boşalan kafesinde bir masaya oturduk. Cela başladı konuşmaya, susturmak ne mümkün. Araya girmeye çalıştım, ama konuşma çizgilerinin hepsi önceden rezerve edilmişti.
Biraz şöyle hissettim okurken..Cela kafenin gediklilerini gösterip “şunu görüyor musun?..” diye bir başlangıç yapıyor, onun hakkında bir iki sayfalık bir konuşma, sonra diğeri. Dile kolay, 300’ün üzerinde insandan bahsediyor kitap boyunca. Hikayeleri başlayıp biten, bir yere bağlanmayan, kartopu misali büyüyüp asla kardan adam olamayan 300 insan. Yüzlerce arının vızıldamasının birleşip koca bir uğultu oluşturduğu, sahiden de bir kovanı andıran, ‘adıyla müsemma’ söz öbeğinin hakkını veren bir kitap bu.
Neden böyle bir anlatım tercih etti sorusunu kitap boyunca düşündüm. Yıl 1943, Franco dönemi İspanya’sı. Belki bu parçalı kurgu, o yıllardaki parçalanmanın yansıması. “Saf insanların, apaçık ortada olan şeyleri ne olup bittiğini anlamadan, tribünden şaşkın şaşkın izledikleri bir gösterideyiz.” diyordu bir yerde. Belki de bu gösteriden ötürü bu kalabalık.
Böyle bir kitabı okumak zor olmalıydı. Yani, bir düşünün, hakkında bir şeyler okuduğunuz kadınla yüksek ihtimal bir daha karşılaşmayacaksınız. Neden okuyasınız ki? Bir de benim gibi konuşma çizgilerinden mütevellit kitaplardan hoşlanmıyorsanız, vay vay. Ama iş öyle değil. Okutuyor kendini. Çünkü epey farklı bir anlatım tekniğinin içinde olduğunuzu biliyorsunuz. Başka zamanlarda bir kitabı okutan “şimdi ne olacak” sorusu yerini “yazar ne yapıyor, şimdi ne yapacak” sorusuna bırakıyor. Ki, bir anda kendinizi Bayan Elvira’nın yatağında karnı deşilmiş bir kediyle ve yüzlerce cüceyle uykuya dalmakla uğraşırken bulabileceğiniz gibi grotesk sahneler, absürt olaylar, hem gülünç hem korkunç ayrıntılar epeyce cevap tutuşturuyor elinize.
Hasılı, farklı tekniklerle yazılan metinlere meraklıysanız, bir bakın bu kitaba.
Gökhan Aksay çevirisi
·
479 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.