Atatürk'ün, Sümerliler hakkındaki çalışması ve arkeolojik tezi.1923 yılı 23 Nisan'da Ankara'da Büyük Millet Meclisi kurulmuştu. Artık yeni bir çağ başlıyordu. Türklüğünü unutmuş Osmanlı ümmeti yerine, kendini bilen bir Türk milleti canlanıyordu. Fakat Meclis'in büyük bir kısmı Osmanlı kafasını taşıyan yobazlardan oluşuyordu. Bunları Atatürk'ün kafasındakilere yöneltmek çelikten bir kafesi kırmak kadar zordu. Atatürk onları, önce vatanı kurtarmak için milleti uyarmak düşünesi etrafında birleştirdi. Böylece Kurtuluş Savaşı kazanıldı. Lozan Antlaşması oldu, padişah İngilizlerle kaçtı, Cumhuriyet ilan olundu ve halifelik kaldırıldı. Akıl alınmayacak kadar zor olan bu işleri, Atatürk'ün etrafında olan arkadaşlarının. bile akıllan alamıyordu.
Atatürk'ün okuduğu Fransızca bir kitapta Sümerlilerin Orta Asya'dan geldiği, dillerinin Türk diline benzediği yazılıydı. Atatürk bu cümlenin yanına kocaman bir "önemli" yazmıştı. Gerçekten bu kadar eski bir millet Türk olabilir miydi? Onlara ait binlerce belgenin İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde olduğunu da öğrenmişti Atatürk. Ama o belgeleri de okuyacak bilim insanımız yoktu ülkemizde. İşte bütün bu milletierin yazısını okuyacak, dilini bilecek uzmanIarımız, bu uzmanlarımızı yetiştirecek bir fakülte gerekti. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi tam bunu karşılayacak şekilde Almanya'dan
gelen profesörlerle kadrolandırıldı. Yukarıda Türklerle ilişkisi olan milletierin dillerine ait bölümler ile Hititoloji, Sumeroloji, akeoloji, antropoloji, genel tarih ve coğrafya bölümleri açıldı.
Orta Asya Türk topraklarının yolları açılınca, arkeologlanmız oralara gidip kazı yapmaya, binlerce kilometrelik yollardan geçerek ve binlerce metrelik dağlara tırmanarak Türklerin kayalar üzerine çizdikleri resimlerinin ve yazılarının fotoğraflarını almayı başardılar. Aynı kaya resimlerinin Doğu Anadolu'dan Batı Anadolu'ya kadar olan yerlerde bulunması ile Türklerin Anadolu'ya binlerce yıl önce geldiğini kanıtladılar. Ayrıca Batı'nın Runik yazı olarak tanımladığı ve aslının hangi millete ait olduğunu saptayamadığı Orhun Kitabeleri'ndeki yazının Türkler tarafından icat edildiğini kanıtlayan ve binlerce yıl öneeye tarihlenen kayalar üzerindeki örneklerini getirdiler bize.
Sümerlerdeki Tufan olayının, İÖ 12- 10 bin yıllarında Orta Asya'da Buzul Çağı'nın sonlarına doğru olan büyük taşkınlıklardan kaynaklandığı, Sümerlilerin arkeolajik buluntular, efsaneler, destanlar, yer adları, gelenekler ve dil bakımından Türklerle olan bağlantısı gösterilerek, Atatürk'ün Fransızca kitapta Sümerliler hakkında okuduğu varsayımın gerçek olduğu ortaya konuyor.
Bir devlet başkanı olarak arkeolojiyi bu kadar önemseyip desteklediği için Mustafa Kemal Atatürk'e yalnız biz Türkler değil , bütün dünya arkeologları müteşekkir olmalı, saygı duymalıdır.
Ruhu şad olsun!