Nur Baba romanı kendisinin de Bektaşilikle yakınlaştığı bir dönemde ele aldığı Osmanlı toplum ve devlet düzeninde yaşanan bozulmalar gibi Bektaşilik gibi dini kurumlarda da yaşanan bozulmayı dile getirdiği bir romandır. Toplum yaşamında, devlet yaşamında ve dini kurumlarda yaşanan bu çözülmeler devletin de mukadder olarak yaşayacağı çözülme ve yıkılmayı beraberinde getirmektedir. Yakup Kadri bu çözülme ve yıkılışı roman karakterleri üzerinden ve Nur Baba tekkesi olarak adlandırdığı Bektaşi tekkesi üzerinden ele almaktadır.
Nur Baba tekkesindeki karakterlerin başında Nuri adındaki daha sonra Nur Baba olarak adlandırılan karakter gelmektedir. Nur Baba tekkenin selameti adı altında genç kadınlara, onların mal varlıklarına ilgi duyan, kadınlar yaşlandığında ise onlara yönelik ilgi ve alakası yok olan bir karakterdir.
Romanda oldukça geniş yer kapsayan Ziba Hanımefendi de ailesi ve çevresi tarafından olumsuzlanan daha sonra Nur Baba tekkesinde kendini bulan, kıskanç, Nur Babaya ve onun alakasına ilgi duyan hatta muhabbet besleyen bir karakter olarak okuyucuya sunulmaktadır. Nur Babanın ilgisi Nigar Hanıma kayınca bir muhabbet ortamında kendinden geçip bayılacak kadar hasetle doludur. Nitekim Nur Babanın ilgisi kaçınca kendisine kumar ve borsa gibi yeni eğlence araçları bulup tekkeden uzaklaşacaktır.
Romanın en önemli karakterlerinden bir diğeri ise Ziba Hanımefendinin yeğeni Nigar Hanımdır. Nigar Hanım evli ve iki çocuk annesi oldukça zengin bir aileden gelmektedir. Kocası ise İspanya’da büyükelçidir. Onun zenginliği, gençliği ve güzelliği Nur Baba’nın dikkatini çeker ve tekkeye gelmesini ve mürşidi olmasını ister. Nigar Hanım da Nur Babanın aşkına kapılarak kocasını, çocuklarını, annesini kısaca aile ve çevresini bırakarak onun yanına gelir. Fakat başka kadınları olduğu gibi Nigar Hanımı bekleyen son da aynıdır. Yaşlandıkça, alkol ve uyuşturucu etkisiyle sesi dahi değiştikçe Nur Babanın ona ilgisi kaybolur. Nur Baba daha sonra ise bir başka kadınla nikahlanır. Nigar Hanım artık bu dünyada yapayalnızdır. Ne evine dönebilir ne de tekkeyi bırakabilir.
Nur Baba tekkesi sürekli rakı içilen, şarkı söylenen, çiftlerin birbiriyle seviştiği Bektaşi tekkesinden çok sefahat aleminin izlerinin olduğu bir yerdir. Hatta Nigar Hanım tekkeye girmeden önce bu tekkeyi ve Bektaşiliği İslamla başlayan daha sonra ise Hristiyanlaşan bir yer olarak tanımlar. Akrabası Macit’te tekkeye kabul töreni için gittiğinde kabul törenindeki uygulamaları yadırgar. Yakup Kadri romanında çözülmeyi bu şekilde bir dini yapı bağlamında ele alır.
Cumhuriyet devri edebiyatına ilgi duyan her okura tavsiyemdir!..
Nur BabaYakup Kadri Karaosmanoğlu · İletişim Yayınları · 20181,050 okunma
·
35 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
