Dinde biçimsel özellik gösteren ibadetler (kulluklar), insan aklının terbiyesi, büyük kulluğun, insan olmaklığın doğru yol (sırât-i müstakim) üzere yani sınırında seyretmesi için son derece önemlidir. Bir örnek vermek gerekirse urefâ, namazı genel anlamıyla insan nefsinin terbiye edilmesi olarak görür: Kıyam, insanın en önemli özelliği, ufka bakmasını mümkün kılan dik durmayı (kebed), dolayısıyla tüm Evren'in bir hülasası olarak maddi, bitkisel, hayvani ve akli özellikleri birlikte içeren bir yapıyı temsil eder. Rükü yani eğilmek, Tanrı karşısında hayvani olanı, hayvani nefsin özelliklerini; secde yani toprağa düşmek, sürünmek ise bitkisel olanı, bitkisel nefsin özelliklerini terbiye etmek yok etmek değil, sınırında tutmak anlamına gelir; iki secdeden sonra kazanılan hâl, terbiye edilmiş nefistir yani kelime-i şehadet getirerek teslim olmuş (barışa, emniyete ermiş), dolayısıyla sükünet bulmuş, ihtiyar yeteneği kazanmış akl-ı selimdir. Bu nedenledir ki, insana (dik durana) en zor gelen şey başkasının karşısında eğilmek, hatta yerde sürünmektir.
Sayfa 158 - KetebeKitabı okudu
·
274 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.