İlgi ve bakım, sevginin bir başka unsurunu, sorum- luluğu açığa çıkarır. Bu gün birçok durumda sorumlu- luk, kişiye dışardan yüklenmiş olan bir görev olarak anlaşılmaktadır. Fakat gerçek anlamıyla sorumluluk, tamamiyle iradi bir edimdir. Benim başka insanların, ister belirgin, ister gizli olsun gereksinimlerine verdi- ğim yanıttır. «Sorumlu olmak demek yanıt vermeye hazır olmak demektir. Yunus kendini Ninevah halkına karşı sorumlu hissetmiyordu. O da, Kabil gibi «Ben kardeşimin bakıcısı mıyım?» diye sorabilirdi. Seven insan yanıtlar. O'nun kardeşinin yaşamı, sadece kar- deşini değil, o'nu da ilgilendirir. Kendi kendisi için duyduğu sorumluluk kadar, diğer insanlar için de du- yar. Anne ile bebeği açısından soruna bakarsak, bu sorumluluk ağırlıklı olarak bedensel gereksinmelerin karşılanmasıdır. Yetişkinler arasındaki sevgide ise, sorumluluk ağırlıklı olarak diğer insanın ruhsal gerek- sinimlerine yanıt vermektir.
Eğer sorumluluk, sevginin üçüncü unsuru saygıyı içermezse, kolayca kendine bağlamaya ve zorbalığa dönüşebilir. Saygı, korkmak ve çekinmek değildir. Söz- cüğün kökenine göre (respicere: «bir şeye» bakmak) bir insanı, olduğu gibi görebilme yetisini, onu özgün bireyselliği içinde farkedebilmeyi belirtmektedir. Say- gı, diğer kişinin olduğu gibi büyüyüp gelişmesine du- yulan ilgi anlamına gelir. Böylece saygı, sömürünün yokluğunun kanıtıdır. Ben sevdiğim insanın, bana hiz- met etmesi için değil, kendi istediğince, dilediği gibi büyüyüp gelişmesini isterim. Eğer bir başkasını sevi- yorsam, onu benim yararlanacağım bir nesne olarak değil, o olarak alır, ister erkek olsun, ister kadın, onunla kendimi bir kılarım. Saygının, ancak ben ba- ğımsızlaşmayı başarmışsam, eğer birisini sömürüp hükmüm altına almadan koltuk değneksiz ayakta du- rabiliyor, yürüyebiliyorsam, işte o zaman gerçekleşe- ceği açıktır. Saygı ancak özgürlüğün temelleri üzerin- de varolabilir. Şu eski Fransız şarkısının dediği gibi, <<l'amour est l'enfant de la libert,», sevgi özgürlüğün çocuğudur. O, asla zorbalığın çocuğu olamaz.
Sayfa 35Kitabı okudu
99 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.