Marks da Spinoza'nınkine benzer bir görüşü dile getirmiştir: "Bir köpek için neyin yararlı olduğunu bilmek istiyorsak köpeğin doğasını incelememiz gerekir: Bu doğanın kendisi yarar ilkesinden çıkarımsanmamalıdır. Bunu insana uyguladığımızda tüm insansal eylemleri, akımları ilişkileri vs.'yi yarar ilkesi aracılığıyla eleştirecek olan biri, ilkin genelde insan doğasını ele almalı, sonra her tarihsel dönemdeki değişikliğe uğramış insan doğasını incelemelidir. Bentham bu işi çok kısa yoldan bitiriyor. Büyük bir tecrübesizlikle modern satıcıyı, özellikle de İngiliz satıcısını normal insan olarak ele alıyor." Karl Marks, Capital, Çev.: Samuel Moore ve Edward Aveling (New York: The Modern Library, Random House) I, 688. dipnot. Önemli felsefi ayrımlara karşın, Spencer'ın etiğe ilişkin görüşü, ‘iyi' ve 'kötü'nün insanın özel yapısından doğduğu ve davranışbilimi'nin insana ilişkin bilgimize dayandığı doğrultusundadır. J. Stuart Mill'e yazdığı bir mektupta Spencer diyor ki: "Benim savunduğum görüş, yerinde bir sözcükle doğru 'davranışın bilimi' diye adlandırılan ahlaklılığın (Morality) belli davranış biçimlerinin nasıl ve niçin yırtıcı, belli başka davranış biçimlerinin ise yine nasıl ve niçin yararlı olduğunu belirlemeyi kendisine konu olarak alan görüştür. İyi ve kötü sonuçlar, rastlantısal olamazlar. Onlar nesnelerin yapısı gereği zorun sonuçlardır". Spencer'in The Principles of Ethics'te alıntı olarak ver Bkz. cilt, (New York: D. Appleton Co., 1902). s. 57.
Sayfa 56Kitabı okudu
·
44 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.