Adalet, 1932 Nobel Ödülü sahibi John Galsworthy’nin en iyi piyeslerinden biri olarak gösterilir. Piyes zayıf bir karakterin adalet arabasının tekerlekleri altında ezilmiş acıklı öyküsüdür. Yazar burada bugün yürürlükte olan kanunların bazı insanlar/suçlular üzerindeki aksi tesirini ve onların ne kadar kıyafetsiz, ne kadar katı ve insafsız olduğunu göstermeye çalışmıştır. Aslında bu piyes dönemin İngiliz adalet/yargı sisteminin bir eleştirisidir.
Galsworthy çağdaşları gibi toplum sorunlarıyla yakından ilgilenmiştir. Ona göre toplum düzeni bozuktur ve bu durum pek çok insanın sefil düşmesine yol açmaktadır. Ancak buna çare yoktur ve bundan dolayı kimse mesul değildir, çünkü ona göre bu sistemi düzeltmek insan gücünün dışındadır. Birey kendi karakterinden dolayı mesul tutulamaz, çünkü kalıtımın ve çevrenin bir mahsulüdür o.
Yazar doğrudan sormasa da eminim okuyucuların şu sorular üzerinde düşünmesini istemiştir, zaten anlattıklarıyla da okuyucuyu bu sorulara yöneltmiştir.
Suçu bazen affetmek gerekir mi?
Ceza kanunları gerçekten davranışları düzeltmekte yeterli midir?
Tek bir hata bir insanın tüm hayatını mahvedecek kadar yeterli bir sebep olabilir mi?
İnsan her zaman hak ettiği cezaya mı çarptırılır?
Kanun adil bir şekilde uygulansa da aynı durum suçlu için de geçerli mi?
Oyunlarının çoğunda olduğu gibi burada da toplum ile birey arasındaki çatışma söz konusudur. Kısaca olaydan bahsetmek gerekirse, zimmetine para geçiren Falder yakalanır ve adalete teslim edilir. Ancak bu suçun altında yatan sebepler jüri ve hâkim tarafından göz ardı edilince üç yıl hücre ve para cezası alır. Avukatı ısrarla Falder’ın bu suça neden karıştığını anlatmak istese de kimse oralı olmaz. Kâtip Falder, kocasından sürekli baskı ve şiddet gören bir kadına yardım etmek için suç işlemiştir. Böyle bir kocaya hiçbir ceza vermeyen ve kadına yardım etmeyen bu adalet sistemi en insafsız şekilde Falder’a acımamıştır. Galsworthy bu örnekle suç ve ceza kavramlarını sorgular, zengin ve arkası olanın her zaman haklı çıktığı, suçlu olanın her zaman mağdur olduğu bir adalet sistemini gösterir. Yazar, okurun fakir adamın suçu hangi şartlar altında işlemeye karar verdiğini fark etmesini ister, olaylara yasaların gözünden değil de, insani bir gözle bakmasını ve o şekilde anlamasını ister. Adalet onu hapse göndererek tecelli etmiştir ancak bu insan cezaevinden çıktıktan sonra tüm yaşamı eskiye nazaran daha da kötüleşmiş, hiçbir yerde iş bulamamış, toplumdan dışlanmış ve üzüntülerine canına kıyarak son vermiştir. Adalet böylece tekrar tecelli etmiştir (!)
