Nobel ödüllü yazarları tanıma, onları üne kavuşturan eserlerini okuma serüvenime; Thomas Mann-Venedik 'te Ölüm kitabını bitirdikten sonra (bu tarz zorlayıcı) ara vermem gerektiğini anladım. Kitapla ilgili yorum ve eleştiri yazılarını incelediğimde benim gibi dilini ağır bulan bir çok okur olsa da bu eseri okumayı kendi adıma zamansız buluyorum. Evet her kitabın bir zamanı ve o kitaba yetebilme durumu var.
Yine de edindiğim fikir ve izlenimlerimi yazmam gerekirse; eser aslında belirli bir olay örgüsüne sahip değil. Uzun öykü olarak nitelendirilen eserin ön sözünde yazarın bu kitabı aslında Goethe hakkında bir öykü olarak tasarladığı ancak sonrasında Goethe model alınarak yaratılan Gustav von Aschenbach karakteri üzerinden sanat ve sanatçı sorununun işlendiğini ifade ediliyor. Ana tema ise aşk ve ölüm olarak ön plana çıkarılmış.
Eserin ilk iki bölümü bir sanatçının; sanatçı kimliğini, sanat anlayışını, sanatın kökenlerine dair verilen yanıtları içermekte. Diğer bölümlerinde ise sanatçı Aschenbach 'in Venedik 'e yolculuğu, yolculuk sırasında çevresindeki karakterleri uzun uzadıya tasvirleri, hisleri ve fikirleri, Venedik 'e ulaştıktan sonra ise Polonyalı bir ailenin ergenlik çağındaki oğlu Tadzio 'ya duyduğu mitolojik öğelerle anlattığı aşkı yer alıyor.
Aschenbach yaşlılığında hissettiği bu duyguyu, tutkuya esir olmayı, Tadzio 'nun sanatsal güzelliğine duyduğu çekimi sürekli sorgulayarak ve çıkarım yaparak okuyucuyu da düşünmeye sevk ediyor. Kitapta yaşlı bir adamın genç bir çocuğa olan aşkı yadırgayıcı olsa da (pedofili olarak ele almak mümkün değil cinsellik adına hiçbir şeyden bahsedilmiyor) yazarın kullandığı ağır dil, cümleden kopmanızı sağlayan zorlayıcı tasvirleri, mitolojiye yapmış olduğu göndermeleri, insanın güzel olan her şeye yaradılış gereği eğilimine dair sorgulamaları bu konudan ister istemez uzaklaşıp ele aldığı her bir konuyu irdelemenizi sağlıyor.
Bir çok noktada okuyucuyu zorlayan da bu içi içe geçmiş,okuyucu düşünmeye sevk eden konuların aynı zamanda ağır bir dille ele alınmış olması.
Doğru zamanlama ve sakin bir kafayla okunulması ve üzerine düşünülmesi gereken bir kitap. Zor kitap sevenlere keyifli okumalar.
