Poe'yu Okumak
"Her yer korku, koyu bir kasvet ve karanlığın kara, boğucu çölüyle sınırlıydı."
Poe kitaptaki ilk öykü olan ve kurgusuyla https://1000kitap.com/yazar/Ihsan-Oktay-Anar'ın 
Amat isimli romanını andıran Şişedeki Mektup anlatısında böyle özetliyor dünyaya ve yaşama dair tasavvurunu. Aslında bütün büyük yazarların hissettiği ve onları yazmaya sevk eden bir boğuculuk, varoluşsal bir dünyaya atılmışlık hali olsa gerek bu.
Eleonara öyküsünde gündüz düşçülerinden bahsederken şunları söylüyor Poe: “İnsanlar bana deli dediler, ama deliliğin ileri düzeyde zekâ olup olmadığı, fevkalade olan şeylerin çoğunun, derin olan her şeyin düşünce sayrılığından, genel aklın zararına yüceltilen ruh hallerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı sorunu henüz çözümlenmiş değil. Gündüz düş görenler, sadece geceleri düş görenlerin ıskaladığı birçok şeyi bilirler. Bulanık düşlerinde sonsuzluğu bir an için görür gibi olurlar ve uyandıklarında büyük sırrı neredeyse çözmenin kıyısına gelmiş olduklarını görmekten heyecanla titrerler. Parçalar halinde, İyilik hikmetinde ve bundan daha da fazla olmak üzere kötülük hikmetinden bir şeyler öğrenirler”
Kitaptaki tüm öyküler özellikle benim en çok beğendiğim Altın Böcek, Gammaz Yürek, Kara Kedi, Kuyu ve Sarkaç bu delilik anlatılarının bir yansıması olarak okunabilir.
Benim en sevdiğim ve kendime en yakın bulduğum yazarların en basında gelir Edgar Allan Poe. Her yazar metnini oluştururken ve olay örüntüsünü kurgularken bir anlamda bize kendisini içinde bulduğu dünyayı anlatır.
Edebiyatın gotik ve mutsuz çocuğu Poe'nun dünyası oldukça kasvetli, karanlık, nemli ve sürekli pusta bekleyen gerçek ile hayalin sınırında puslarla doludur. Alkoliktir, kumarbazdır ve deliliğin/cinnetin sınırında yaşamaktadır. Bu sınırı aşmanın bir ödülü olarak gördüğü/sanrıladığı alt dünyanın bir tasvirini sunmuştur bizlere Poe. Bu anlamda o dedektif öykülerinin, gotik edebiyatın bir nevi kurucu aktörüdür.
Morgue Sokağı Cinayetleri öyküsünde şöyle yazar Poe:
"Delilerin de bir ulusu, bir dili vardır, sözleri anlamsız olabilir; ama ne söyledikleri anlaşılır."
İşte Poe'nun farkı bu dilin oluşturduğu dünyanın simgelerini ve mesajlarını yargılamadan önce çözümleyebilmesinde yatmaktadır. Kuşkusuz o bu yönüyle psikanalizin bir öncüsü ve habercisidir.
Poe'yu okumak, onu anlamak için uğraşmak, olabildiğince karanlık, yoğun ve kasvetli anlatıları içinde kaybolmak oldukça keyif verici.
Gotik edebiyat severler kesinlikle okuyun ve edebiyatın tuhaf ve müzmin çocuğu Poe'yu sevin.
··
125 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.