Altı öyküden oluşan Gogol’un Bir Delinin Anı Defteri normal akıl algısı ile yazılmamış çok daha üst seviyede düşünülmüş bir kitap. Gogol öykülerin hepsinde mizahi bir üslup ile büyülü gerçekçilik izlerini kullanmış.
Kitaptaki öykülerin en etkileyicisi Palto.
Akaki Akakiyeviç kendi halinde bir memurdur. St. Petersburg’da yürürken üşüdüğünü fark eder. Emektar paltosu eprimiştir, hemen terziye tamir ettirmeye koşar. Lakin paltosu tamir tutmaz. Fakirlik yeni palto diktirmek için önünde büyük bir engeldir. Büyük planlar yapar karanlıkta çalışır, az yer ve para biriktirir. Sonrasında paltosunu alır ama zor bir sınav onu beklemektedir.
Aynı zamanda dönemin yanlış işleyen yönlerinin de eleştirildiği kitap oldukça akıcı ve çok eğlenceli.
