(Spoiler içerir.) Faust; muhteşem bir başyapıt, dev bir tragedya... Başucu kitaplarımın arasına girdi. İçinde hayata dair her şey var: psikoloji, felsefe, sanat, dinler tarihi, kutsal kitaplar, mitler, çağının popüler ilgi alanı simya, dönemin siyasi eleştirisi, toplum düzenlerine eleştiri... Her çağdan her kültürden kesitler sunuyor: Antik Yunan'dan Kuzeylilerin Pagan kültürüne, Hristiyanlığa... Zaten 60 yılda yazılması da değerini artırıyor, (Goethe, Faust üzerine çalışmaya 1770'de, 21 yaşındayken başlamış ancak 1831'de, ölümünden 1 yıl önce ve 82 yaşına geldiğinde tamamlanmış olduğuna inanmıştır.) nerdeyse bir ömür, bir insanın 60 yıl içerisinde, tek bir olguya bakışı, kim bilir kaç değişim, gelişim geçirir. Yaş almasıyla, olaylara gençliğin hevesinden sonra olgun bir bakışla tekrar ele alması metamorfozunu yansıtıyor. Okuyan herkes kendinden bir şeyler bulacaktır. İnsanın tutkularının bu kadar derin, gerçekçi, lirik ve dramatik anlatımı inanılmaz. Dahice yerleştirilmiş bir kurgusu var: alegoriler, göndermeler, ironiler... hayranlık uyandırıyor. Şu muhakkak ki tekrar tekrar okunulası bir eser. Her seferinde biraz daha özümseyecek, yeni bir şeyler göreceksiniz. (Bu yüzden ki kitabı geciktirmişim diye üzülmüştüm ama belki de bana daha fazla açılacağı bi ana denk geldi diye de düşünmeden edemedim.) Zira eser göndermelerle dolu. Kitapta Antik Yunan ve Roma'ya ait mitolojik kahramanlar sıkça yer alıyor. O yüzden okumadan önce onlar hakkında bilgi sahibi olmakta yarar var. Ayrıca bir yerde okumuştum: Faust'u anlamak için ünlü İran'lı şair Hafız'ın Divan'ını okuyup anlamak gerek diye, zira Goethe kendisinden çok etkilenmiş. Faust karakteri aslında yaşamış bir insandan türemiştir. Ve bir çok esere konu olmuştur. Tabi en ünlüsü Goethe'nin Faust'u. Dileyenler daha ileri araştırma yapabilir. İnsan ve şeytan (nefsini de ekleyebiliriz) arasındaki bitmeyen mücadele anlatılıyor. İnsanın anlam arayışını, iyi ile kötünün mücadelesini sorguluyor. Burda Tanrı'nın söylediği söz beni çok etkilemişti: #64017495 İnsanın kibri, bencilliği, aklını kullanmaması, bilip bilmediği her şeye karışması, kendini değersizleştirmesi hakkında Mefistofeles konuşur: #64018844 Tanrı ise Faust'u tanıyıp tanımadığını sorar, Mefistofeles O'nu da yoldan çıkarabileceğini iddaa eder ve Faust'un peşine düşer. Başkahramanımız Faust ise; bir doktor, bir bilimadamı, bir filozof, bir şair, donanımlı bir kültür adamı, hukuk ve ilahiyat bilgini. Buna rağmen, ontolojik sorulara cevap bulamıyor ve bilgiye olan sonsuz açlığıyla büyüye yöneliyor. Kendi kendine varoluşa dair sorularını çözemeyeceğini anlayınca da, karşılaştığı, Mefistofeles ile anlaşma yapıyor ve ruhunu şeytana satıyor. İlk olarak yeniden genç olmak ister: #64015941 Sonrasında hayatta yaşanabilecek tüm neşe ve keder, başarı ve başarısızlığı tadıyor. Ne gençlik, ne aşk, ne saygınlık, ne zenginlik, ne yetkin güzelliğe sahip olmak ona aradığı mutluluğu verememiştir, iç dünyasında bir hesaplaşma yapar: #64162468 Ve bu sefer üstünde özgür insanların yaşayacağı bir ülke hayal eder, bunu gerçekleştirir, sonuçtan büyük bir mutluluk duyar, tam doygunluk anına ulaştığında o mutluluk anının sonsuza dek sürmesini diler: #64163599 Burada Goethe'nin haklı iki tesbitini daha aktarmak istiyorum: #64091667 "Her konuda bilim peşinde koşmak boşuna, Ancak öğrenebileceğini öğrenir herkes." (Syf:101) ~~~ Salâh Birsel'in Goethe üzerine yazdığı inceleme kitabında şöyle bir pasaj var: "Ölürken bile büyüklüğünden bir şey yitirmeyen Goethe, ölümünden bir kaç ay önce, dağların arkasından yitmekte olan güneşi göstermiş ve 'batarken bile büyük' demiştir. Bu da kendisine en çok yakışan sözdür. " Ve Goethe'nin son sözleri: "mehr licht... (Işık... Az daha ışık)" Muhteşem operasını izlemek isteyenler için ekliyorum: youtu.be/jCiReCR-a7s Kitabı herkese şiddetle tavsiye ediyorum. Keyifli okumalar...

FaustJohann Wolfgang Von Goethe · Doğu Batı Yayınları · 202413,8bin okunma

··

96 görüntüleme

@Pellucidum ·

@Pellucidum ·

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Pellucidum