Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.27
Gönderi
Ahlaksal Önyargılar Üzerine Düşünceler
Nietzsche felsefesini bilmeden Böyle Buyurdu Zerdüşt'ü okuyup "e ben hiçbir şey anlamadım bu kitaptan" demek yerine bu kitabı okuyabilirsiniz daha anlaşılır, açık ve net bir dille yazmış kendileri. Felsefesi üzerine de az çok bir fikir edinmiş olursunuz.
Çekiç ile felsefe yapan Nietzsche'yi bu kitapta artık iyice yer altına indiğini karanlığı ıssızlığa havasızlığa aldırış etmeden inatla ahlaksal değerlerin altını deştiğini görüyoruz. Nietzsche için bu yer altındaki uzun karanlığı, anlaşılmazlığı, gizemliliği istemesinin bir cazibesi var ve 'Tan Kızıllığı' onun kendi kurtuluşu ve kendi sabahı olacak. Henüz görülmemiş o kadar çok Tan Kızıllığı var ki diyerek başladığı bu kitapta herkes bir gün kendi Tan Kızıllığı'na ulaşmalı ve onu görmeli.
Nietzsche kendisini "reddetmekten zevk aldığı için kendi kendini reddetmekten bile çekinmeyen bir iradenin uygulayıcısı" olarak görmekte kesinlikle haklı. Çünkü o ahlaki değerlerin hepsini reddediyor.
Nietzsche'ye göre ahlak geleneklere itaatten başka bir şey değildir. Gelenek bize yararlı olanı emrettiği için değil yalnızca emrettiği için itaat ettiğimiz üst düzey bir otoritedir ve temelinde korku duygusu yer alır.Mesela belirli zamanlarda belli banyoların yapılması temizlenmek için değil böyle buyurulduğu için yapılır, insanın kirli olmasının getireceği sonuçlardan kaçmak yerine Tanrı'nın bu durumdan hoşnut olmaması ve ondan korkma duygusuyla ortaya çıkmış bir eylemdir ve ona farklı anlamlar yüklenmiştir.Bütün uygarlıklar 'her gelenek hiçbir geleneğin olmamasından daha iyidir' anlayışıyla gelenekleri oluşturmuşlardır.Mesela özgür birisi ahlaksızdır çünkü o her konuda geleneği değil kendisine bağlı kalmak ister. Kocakarı ilaçları ve halk ahlakı ikisi de en tehlikeli sözde bilimlerdir. Hristiyan ahlakında özellikle gönüllü acı çekme, çilecilik anlayışı olduğundan insanların mutluluğu karşısında Tanrı bize karşı daha katı, çektiğimiz acılardan dolayı ise daha yumuşak olabilir. Tanrı acımasızdır çünkü acımak bir güçsüzlük belirtisidir. Tanrı güçsüz olamayacağı için sadece merhametli olabilir bu yüzden acı çekme erdem'le bir tutulur.
Bir şeyin faydalı olması onun kaynağının ya da var olmasının nedeni olarak açıklanamaz.Mesela güneş sisteminde güneşin var olmasının nedeni diğer gezegenlerin ışıksız kalmaması için diye düşünüldüğünde bu güneşin var olma nedeni olarak gösterilemez ya da dünya insanlar için yaratılmıştır eğer ülkeler varsa buralarda yaşayanlar olmalıdır. Sağladığı fayda var olma nedeni olamaz.Gelecek geçmişi peşinden sürükler durur devamlı sürüp giden bu oyun içerisinde küçük bir yıldıza, küçük bir türe neden ayrıcalık tanınmış olsun ki. İnsanlık kendini ne düzeyde geliştirirse geliştirmiş olsun belki de sonunda başlangıçta olduğundan daha düşük bir seviyede olacaktır.
İnsan bir şeyin iç yüzünü anlamayı bilmediği yerde yaratmayı öğrendi ve dinleri yarattı ve bu insanın aklını kullandığı en muazzam alan ve buna harcadığı enerji basite anlamaz. Nietzsche Hristiyanlığın metafiziği ile Yunan mitolojisinin metafiziği kesinlikle aynı olamayacağını Yunan mitolojisinin batıl inanç ve dogmatik düşünce karşı sağlam durabildiğini düşünür. Yine her zaman ki gibi Nietzsche'nin Yunan kültürüne hayranlığını görüyoruz.
Nietzsche ahlaklı olmayı bunun ön koşullarını ve bu ön koşullara inananları yadsır, aynı zamanda ahlaksızlığı da yadsır, ahlaksızlık olarak tanımlanan davranışların önlenmesi gerektiğini aynı şekilde ahlaklı diye tanımlanan davranışların teşvik edilmesini de destekler ancak sadece bugüne kadar nedenlerin dışındaki başka nedenlerden dolayı yapılmalıdır bunlar.
Merhamet duygusunu ele aldığımızda bu bir erdem olarak görülür, başka birisine acırız onun durumundan rahatsızlık duyarız, kendimizi düşünmediğimizi zannederiz ama farkında olmadan kendimizi düşünürüz. Mesela başkasının yaptığı bir kaza bizi üzebilir ve o kişiyi yardım etmezsek bu durum bizim güçsüzlüğümüzü, korkaklığımızı ortaya koyar, başkalarının önünde ya da kendimize karşı onunrumuzun kırılmaması için o kişiye yardım ederiz, başkalarının acı çeken feryat eden bakışlarından kurtulmak için o kişiye yardım eder merhamet duyar ve acırız ve aslında kendimizi bir acıdan kurtarmak isteriz.
Nietzsche her zaman ırkçı düşüncelere karşı olmuştur bugüne kadar okuduğum kitaplarının hiçbirinde Yahudileri ilişkin aşağılayıcı ya da ayrıştırıcı bir ifadeye rastlamadım bu kitapta da Yahudilerin 18. yüzyıl içerisinde Avrupa'da çok fazla zulme acıya maruz kaldıklarını bunun cemaat olarak değil de bireysel olarak Yahudilerin daha da güçlenmesini ve güç ve intikam duygusuyla daha da cesaretlendiklerinden bahsediyor. Yahudilerin kendi ahlaki değerlerine bağlı kaldıklarından dolayı onlardan övgüyle bahsederken Yahudilerin Avrupa halkından daha üretken olmasıyla Avrupa'dan intikam alacağını "Yahudi Tanrısının kendi adına yaratıcısı adına ve seçkin halk adına sevinebileceği o 7. gün yeniden gelecek ve biz hepimiz onunla birlikte sevineceğiz" ifadeleriyle dile getirmiştir.
Buna karşın saflaştırılmış ırkların olduğundan da bahseder yaygın olan melez ırk vardır. Beden yapısının uyumsuzluğunun yanında alışkanlıklar ve değer kavramları da uyumsuzluğuna eşlik eder. Tanrı beyaz ve siyah ırkları yarattı ama şeytan melez ırkları. Melez ırklar aynı zamanda melez kültürler, melez ahlak görüşleri demektir, onlar genelde daha kötü daha acımasız ve daha huzursuz dururlar gibi ifadelerle saf ırkın daha başarılı olabileceğini dile getirmiş.Yunanlılara karşı olan hayranlığını da bildiğimiz için Yunanlıların saf ırk ve kültürünü örnek göstererek bir gün saf Avrupalılık ve kültürünün de gerçekleşmesini dilediğini ifade ediyor. (Syf186) Bu kısım bana açıkçası çelişkili geldi çünkü bildiğim kadarıyla Nietzsche'nin 'Güç İstenci' kitabı yarım kalmış ve antisemitist kız kardeşi bu kitabı Nietzsche'nin düşüncelerine karşıt bir şekilde değiştirerek saf ırkın yaratılması için ırkçı bir söylemle piyasaya sürmüş.
·
30 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.