Çabuk Yaşlanacağım Sun Yat-Sen Ve ABD
Güney Çin'deki Kwangtung bölgesinde doğdu ama 1892'de Hong Kong'daki tıp fakültesinden mezun olmadan önce gençliğinin bir bölümünü Hawaii'de geçirdi. Daha sonra siyasi hedefleri uğruna tıp mesleğini bıraktı ve 1894'te Ch'ing Hanedan'ına karşı çıkmak ve Çin'in modernleşmesi için mücadele etmek amacıyla Çin'i Yeniden Yaratma Topluluğu'nu kurduğu Hawaii'ye döndü. ı895'te Çin japonya Savaşı'ndaki yenilginin ardından çıkan kriz esnasında Sun Yat sen, Canton'da bir ayaklanma başlatma planıyla Hong Kong'a gitti. Plan başarısız oldu ve 16 yıllığına sürgüne yollandı. Bu sürede başta In-giltere, Birleşik Devletler, Kanada ve japonya olmak üzere çeşitli ülkelerde yaşadı. Gittiği her yerde, devrimci mücadelesi için siyasi ve finansal zemin hazırlamak amacıyla durmaksızın çalıştı (1905'te Tokyo'da düzenlenen bir konferansta, Çin içinde ve dışında faaliyette gösteren devrimci grupların koalisyonu olan İttifak Topluluğu'nun Başkanı ilan edildi). Sürgünde geçirdiği uzun yıllar boyunca Batı siyaseti, toplumu ve kültürü üzerine de köklü bir anlayış edindi. Sun Yat-sen, Manchu Hanedam'nın devrim tarafından yıkılmak üzere olduğu Aralık 1911'de Birleşik Devletler'den Çin'e döndü. O ay içinde Çin Cumhuriyeti'nin geçici başkanı seçildi.12 Şubat 1912'ye kadar da bu görevi sürdürdü. Daha sonraki karışık yıllarda, siyasi çizgisi oldukça dalgalı seyretti. Bu dönemde çok da örgütlü olmayan İttifak Topluluğu, kendine Kuomintang (Milliyetçi Parti) adını veren bir siyasi partiye dönüştü. Sun Yat-sen en sonunda 1923 yılında ülkenin kontrolünü ele geçirebildi ve kendini Başkomutan ilan etti. Sovyetler Birliği'nden aldığı destekle iktidardaki gücünü sağlamlaştırdı. Diğer konuların yanı sıra Sovyetler, Çin Komünist Partisini, Kuomintang'ı desteklemeye ve onunla iş birliği yapmaya teşvik etti. Sun Yat-sen kendi adına Kuomintang'ı yeniden organize etmeye girişti ve böylece Kuomintang hem Sovyet Komünist Partisine benzedi hem de merkez korniteye üç komünist seçme ye başladı. Ölümünün ardından, Sun Yat-sen büyük bir modernleşmeci ve Çin Devrimi'nin öncüsü olarak görülmeye başlandı. Sun Yat-sen'in temel siyasi eseri "Halkın Üç Ukesi" -yani milliyetçilik (min-tsu chu-i), de mokrasi (min-ch'üan chu-i)ve halkın geçim tarzı ya da özel sermayenin ve toprak mülkiyetinin düzenlenmesi (min-sheng chu-i)- adını verdiği 16 dersten oluşan bir dizidir. Bu eserin metni İngilizceye aktarılmıştır: Sun Yat-sen, San Min Chu I: The Three Principles of the People, çev. Frank W. Price, ed. L. T. Chen, (Şangay: Commercial Press, 1927; yeniden basım New York: Da Capo, 1975). Gramsci, Defter 5 Madde 51 ve 122'de "Halkın Üç Ukesi" hakkında yazmıştır.
·
5 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.