Kitap aslında 1980'lerin başında yazılmış ancak 79'da İran'da gerçekleşen şeriatçı devrim sonrası sol-liberal-laik-entelektüel insanlara karşı başlatılan cadı avı nedeniyle yazar kitabı saklamak zorunda kalmış ve hatta takip edilemesin diye İngilizce olarak yazmış. Kitap ancak 2009 yılında basılabilmiş. Hala Farsça baskısı yok. Kitabı okumadan önce mutlaka 1920-1988 arası İran tarihine bir göz atmanızı tavsiye ederim. Bu döneme ait başlıca olaylar ve kişiler hakkında asgari bilgiye sahip olmadan kitabı okumaya kalkışırsanız kitaptan yeterince verim alamayacaksınız. Kitapta bolca flashback kullanılıyor. Bu nedenle sürekli bir zaman akışı yok. Zaman algınızı kaybedebilirsiniz. İran'da Şah döneminde yaşanan baskı ve zulme karşı 70'lerde iki oluşum öne çıkıyordu. Humeyni'nin başını çektiği şeriatçı cephe ve Tudeh partisinin öne çıktığı komünistler. Aslında herkesin beklentisi bir devrim olacaksa bunu ancak komünistler başarabileceğiydi. Çünkü Tudeh partisi o dönem çok etkindi. Öyle de oldu ama Şah devrildikten sonra yapılan seçimlerde Humeyni'nin şeriatçı partisi çoğunluğu aldı ve devamında Şah dönemini mumla aratan bir döneme girildi. İnsanların mahkemede konuşmasına bile müsaade edilmeden idam kararları veriliyordu. Bu kararları veren Molla Halhali'ye neden savunma yapmalarına izin vermediği sorulduğunda "Eğer suçluysalar cehenneme gidecekler, yok eğer masum idiyseler cennete giderler" şeklinde açıklama yapmıştır yıllar sonra. Sadece 1988'de Uluslararası af örgütü'nün belirleyebildiği kadarıyla çoğunluğu üniversite öğrencisi olan 4482 siyasi tutuklu komünist oldukları gerekçesiyle idam edilmişti. Kitap 1979 İran islam devrimi ve sonrasındaki bu vahşet dönemini 5 çocuğu olan ve geçmişte Şah'ın ordusunda subay olan bir babanın gözünden anlatıyor. Aslında kitabı okurken Türkiye tarihiyle benzerlikler görüyorsunuz. Benzer aşamalardan geçmişiz, geçiyoruz. İran'la aynı dönemlerde bizde de bir faşist darbe ülkenin üzerinden silindir gibi geçti. Binlerce insan işkenceden geçti. Sonrasında ülke yavaş yavaş gerici tarikatların eline geçmeye başladı.

AlbayMahmut Devletabadi · Kafka Yayınevi · 2015127 okunma

·

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ferhat Coşkun