Dünya üzerinde “onaylanmış” 188 krater var.
Dünyanın bilinen en büyük
krateri olan Vredefort
Güney Afrika’da bulunuyor.
Kraterin yaklaşık 2 milyar yıl
önce, yaklaşık 10 kilometre
çapındaki bir göktaşının
Dünya’ya çarpması sonucu
oluştuğu, başlangıçtaki
çapının yaklaşık 300
kilometre olduğu tahmin
ediliyor. Ancak şimdiki
boyutları daha küçük.
Vredefort Krateri’nin
merkezinde çapı yaklaşık 40
kilometre olan bir yükselti
var. Yükseltinin çapı kraterin
tabanına yakın bölümlerinde
80 kilometreye ulaşabiliyor.
Meksika’da bulunan ve
en büyük kraterlerden
biri olan Chicxulub
Krateri’nin ise yaklaşık 65
milyon yıl önce oluştuğu
tahmin ediliyor. Kraterin
dinozorların da yok olmasına
neden olan bir göktaşının
Dünya’ya çarpması sonucu
oluştuğu düşünülüyor.
Chicxulub Krateri’nin
başlangıçtaki çapının
180 kilometreden büyük
olduğu tahmin ediliyor.
Göktaşlarının sebep
olduğu hasarın çok büyük
olmasının nedeni çok yüksek
hızlarda hareket etmeleridir.
Atmosfere giren göktaşları
(meteorlar) saniyede 10-
70 kilometre hızla hareket
edebilir. Bir meteor
yeryüzüne çarptığında kendi
çapının 1-2 katı derine
ulaşabilir. Çarpışma sonucu
oluşan şok dalgaları yerin
yüzeyi boyunca yayılır ve
kayaçların parçalanmasına
hatta erimesine neden olur.
Çarpışmadan sonra ortaya
çıkan kayaç parçacıkları
yüzlerce kilometre uzağa
dağılabilir. Göktaşının
kinetik enerjisinin çok
büyük olması durumunda,
çarpışmadan sonra oluşan
kayaç parçacıkları tekrar
bir araya gelerek kraterin
merkezinde bir yükseltinin
oluşmasına neden olur.
Sayfa 43Kitabı okudu
·
4 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.