Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

92 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
·
25 saatte okudu
Leyla Erbil ile tanışma kitabım olan Cüce'nin etkisinden kurtulmak bir hayli zor olacak benim için. Öncelikle bir kişi sunuyor bizlere Erbil. Sonra o kişiye hayatı katıyor; o kişi hayata katılamayacak kadar "aitsiz" çünkü. Zenîme karakterimizin adı. Yazarımız onun gerçekten yaşadığını, kendisine rastgele yazı kağıtları verdiğini, onun da bunları yayınlamaktan başka şansı olmadığını belirtiyor. Bir nevi Erbil'in içinde halen daha varlığını sürdüren biriydi Zenîme. Eşyalara değiniyor örneğin. O hayatımızın her tarafında karşımıza çıkan eşyalar. Ne anlıyoruz "eşyalar" kalıbından? Hangi zaman diliminde var eşyalar? Çoğu kimse yalnızca şimdiki zamanı düşünür eşyalar söz konusu olduğunda. Fakat Zenîme öyle değil; o eşyalara zamansal anlamda uzantısal olarak bakıyor. Bir karanfil örneğin; o anda ne kadar güzeldir. Fakat bu güzellik yalnızca o anda geçerlidir, peki ya bir hafta sonrası? Çürüyüp gitmez mi o çiçek? İşte böylelikle çürümeye başlıyor Zenîme. Uzantısal bakıyor zamana, dolayısıyla zamanın geçmesi dahi ona huzursuzluk vermeye başlıyor. Tıpkı kimi insanların bazı uzantısal nedenlerden dolayı güneşin doğuşunun ve batışının kulaklarını sağır edecek kadar şiddetli sesler çıkardığını iddia etmesine benziyor bu. Çünkü zaman o insanların en büyük düşmanıdır; zamansız yaşayamazlar fakat zaman olduğunda da hiç olmadığı kadar acı çekerler. İşte belki de bu yüzden Zenîme'nin o nedensiz acısı, tedirginliği. Kendini "aitsiz" hissediyor Zenîme. Zamanın yakalanamamazlığından kaynaklanan bir "aitsizlik" hissi. Zamanda yer edinememenin verdiği boşluk duygusu. Zamanda nasıl yer edinilmez diye merak ediyor aslında insan. Kimi anlar gelir zaman bizler için akmaz, hayır, o heyecanlı anlardan kaynaklanan zamanın yavaşlamasından bahsetmiyorum, ait olamama duygusunun getirdiği zamansızlıktan bahsediyorum. Bazı anlarda dünyanın tamamen dışındaymışcasına bir boşlukta hissederiz kendimizi, boş duvarlar en büyük dostumuz olur. İşte bu anlarda zamanın dışında kalıyormuş gibi hissederiz. Bunun getirdiği boşluk duygusunun da insanın içini "doldurduğunu" ve bunu yine boşaltmak için elinde boşluktan başka bir his olmadığını bilmenin huzursuzluğunu Zenime ile birlikte yaşıyor okur. Bu açıdan Erbil sizlere 92 sayfalık bir huzursuzluk senfonisi sunmuş da diyebilirim. Zenime, sözde yazmış bu yazıları fakat ünlü olmak için yazmamış. Üstelik bu isteyeceği son şey. Ünlü olmaya katlanamama var Zenîme'de. Böylelikle kendisinin yok olacağına inanıyor. Gerçekten de öyle değil midir, ünlü olan şeylerin değeri çabuk unutulur. Gerçi Zenîme'de değer olgusunun zerre kadar önemi yok fakat onun yok oluşu insanların onu bilmesine bağlı. Fakat "küreselleşme" bu karşı çıkmaya da karşı çıkmaz mı? Elbette çıkar. İnsanların hepsi bencildir derler, ne kadar doğru tartışılır fakat kusursuz birey yoktur kanısı diğerinden daha doğruya yakın bir kanı. İşte Zenîme bu kendi içindeki istemsiz kendini benimsetme dürtüsüne karşı savaş açıyor. Kendi deyimiyle bir "iç savaş". Böylelikle zamanla (o geçemeyen zamanla) kendinden uzaklaşıyor ve "aitsizleşiyor". İnsan her şeye alışır derler ya bu sefer de bu "alışma" rahat bırakmıyor onu. Bu alışmayı unutmak için türlü şeyler düşünüyor, bunların başında karıncalar geliyor. Neden karıncalar? Karıncalar düşünceye benzer, insanın gözü takıldı mı bir kere, takılır kalır, onlardan hoşlanmıyorsa eğer, bu bir takıntı haline gelir. Aklındaki takip etmeyi bırakamadığı düşünceleri gibi karıncaları da kendi düşmanı kabul ediyor Zenîme. Belki de bu bir çırpınış, bir sessiz çığlık. Öyle ki kendi deyimiyle "karıncaları gebertme eldiveni" dahi var "eşya"larının arasında. Bekleyişler resmediliyor, hayat gibi sonu gelmez gibi gözüken ama sonlu bekleyişler. Bekleyişlerin kimi zaman insanı ele geçirdiğinden, bekleyişin sonundaki amaç için değil de sırf o bekleyiş için beklendiğinden söz ediliyor. Bu gibi huzursuzluklar ile zihni "karıncalanan" Zenîme, zamanla kendinden başkası olarak söz etmeye başlıyor. Öyle "aitsiz" ki, kendinden bile "sen" diliyle söz ediyor. Bu "aitsizleşmeyi" yaşayanların en büyük düşmanı aynalardır. En büyük yalanlar ayna önünde söylenmiştir. Bu yalanlara elbette ki Zenîme'de de şahit oluyoruz. Hiçliğin o sessiz güçsüzlüğünden, umut aramaya başlıyor. Bir hiç olmak istiyor. Aynalar dedim de aklıma geldi; çağımızda ayna-insanlar çok fazla. Siz ne yaparsanız onu yapıyorlar fakat sizi göremediği anlarda ne yaptığını nereden bilebilirsiniz? Erbil bu eserde bilinç akışı tekniğini kullanmış. Bu tekniğe yabancı iseniz çok zorlanacağınız bir eser Cüce. İsminden bahsetmedim kitabın. O da okuyacaklara bir merak unsuru olarak bir köşede kalsın. Erbil, gerek güçlü duruşu, gerekse de her konuya müthiş bir özgüvenle yorum getirebilmesi ile dik duran, gür sesli bir yazar. Yazılarındaki o gür sesi okurken fark edebiliyorsunuz. Bir yazıdaki gür sesi fark edebilmek için ünlem işaretine çok da gerek yok, yazar bunu yazdıklarıyla yeterince belirtebilir. Erbil bunu zaten yapmış olan bir yazar. 92 sayfalık bir "aitsizleşmeyi" siz de deneyimlemek istiyorsanız eğer, Cüce tam size göre.
Cüce
CüceLeyla Erbil · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2019599 okunma
··
296 görüntüleme
Elif okurunun profil resmi
"Kendini "aitsiz" hissediyor Zenîme" ne kadar da tanıdık bir cümle. İnsan yaşadığının farkına sadece okurken ya da yazarken varabilir mi? İşte tam da öyle bir hisle yazılmış bir kitap. Bilgilendirici incelemeniz için teşekkürler.
Nympheutria okurunun profil resmi
Ben teşekkür ederim değerli yorumunuz için.
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.