Edebiyat Yazıları
Theodor W. AdornoEn Eski Edebiyat Yazıları Sözleri ve Alıntıları
En Eski Edebiyat Yazıları sözleri ve alıntılarını, en eski Edebiyat Yazıları kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Eğer roman, geleneksel mirasına sadık kalmak ve gerçeğin nasıl olduğunu anlatmak istiyorsa, dış görünüşü yeniden-üreterek bunun aldatıcılığına katkıda bulunan bir gerçekçilikten vazgeçmek zorundadır."
Yine de, sanatın şen olduğu yolundaki yavan sözde bir doğruluk payı vardır. Eğer
sanat, ne kadar dolayımlı olursa olsun, insanlar için bir haz kaynağı olmasaydı, karşı çıktığı ve direndiği çıplak varoluş içinde ayakta kalamazdı. Bu sanata dışsal bir şey değil, onun tanımsal bir parçasıdır. Kant’ın “amaçsız amaçsallık” şeklindeki formülasyonu -her ne kadar topluma değinmese de- bunu ima eder. Sanatın amaçsızlığı,var kalmanın zorlayıcılıklarından kaçabilmiş olmasında yatar. Özgür olamayışın ortasında özgürlük benzeri bir şeyi dile getirir sanat. Sırf varoluşuyla egemen kötü büyünün ötesine geçiyor olması, onu bir mutluluk vaadinin müttefiki yapar. Kendisinin de umutsuzluğu ifade etmekle bir bakıma dile getirdiği bir vaattir
Sayfa 104 - MetisKitabı okudu
Ama faşistler de eleştirmenlerle aynı safdil
inanca sahipti, kültürün başlı başına bir şey olduğunu sanıyorlardı; şu farkla ki onlar için kültür şatafattan ve onaylanmış tinsel devlerden ibaretti. Kendilerini kültürün hekimi gibi hissedip, kültüre batmış olan eleştiri dikenini çıkardılar. Böylece hem kültürü resmiyete indirgemiş oldular, hem de kültür ile eleştirinin iyisiyle ve kötüsüyle nasıl birbirine bağlandığını gözden kaçırdılar. Kültür, ancak içten içe eleştirilse doğrudur ve bunu unutan tin de kendi beslediği eleştirmenler aracılığıyla kendi kendisinden intikam alır.Eleştiri, kendi içinde çelişik olan kültürün vazgeçilmez bir öğesidir: Bütün
yanlışlığı içinde, kendi doğruluğu kültürün yanlışlığına denktir.
Sayfa 113 - MetisKitabı okudu
''Deha bir maske haline geldiği için, dahinin kendini bir kılık içinde gizlemesi gerekiyordur. Sanatçının yapabileceği en iyi şey, dahilik oyununu oynamak ve çağının malzemesinde bulunmayan metafizik anlama, bir usta olarak kendisi sahipmiş gibi yapmaktır.''
''Her şeye yukardan bakan ben-merkezci insanların egemen olduğu bir dünyada daha iyi tek seçenek kimliğin bağlarını gevşetmek ve böylece katılaşmamayı başarmaktır.''
''İnsanlık, şeyleşmenin hem karşıtını içerir hem de kendisini; üstelik sadece kurtuluşun karşıtı ve başlangıç koşulu olarak değil, aynı zamanda olumlu anlamda, ne kadar kırılgan ve yetersiz olsa da, öznel itkileri gerçek kılan -ama bunu da ancak nesneleştirerek yapan- biçim olarak içerir bu şeyleşmeyi.''
''Mutluluktan başka bir şeyin peşinde olmayan toplumun kaçınılmaz olarak varacağı yer 'delilik'tir, makineleşmiş hayvanlaşmadır.''
''Her türlü boş kibrin panzehiri olan gerçek gurur konuşuyor burada. Has sanatçı, oynadığı partileri tutkuyla düşünüp duran, sürekli yeni hamleler tasarlayan, geceleri satranç tahtasının ya da iskambil masasının hayaletiyle karşılaşan, gerçeğinden daha gerçek, daha canlı taktik bileşim ve çözümlerin imgesiyle yaşayan bir oyuncuya benzer.
Bu yoğunlaşmış ânın sürekli mevcudiyetini hissetmeyen insan, metruk bir insandır: Boşlukta bir alan gibidir.''
Paul Valéry
''Çağdaş sanatta şenlik ile ciddiyet, trajedi ile güldürü, hatta neredeyse yaşam ile ölüm alternatifinin giderek yok olduğu görülüyor. Sanat böylece tüm geçmişini yadsımış olmaktadır. Nedeni belli: Alışılmış seçenek var kalmanın mutluluğu ile bu var kalışın ortamını oluşturan felaket arasında bölünmüş bir durumun ifadesidir. Dünya tümüyle büyübozumuna uğramış olduğu için de, şenlik ve ciddiyetin ötesindeki sanat, barışma kadar dehşetin de şifresi olabilir. Bu tür sanat hem varoluşun her tarafı kaplayan açık veya örtük reklamlarından duyulan tiksinmeye hem de acıyı fazlasıyla yücelterek yine onun değişemezliğini savunmuş olan aşırı coşkunluğa karşı dirence tekabül eder. Yakın geçmiş karşısında sanatın şen olması ne kadar imkânsızsa, tümüyle ciddi olması da o kadar imkânsızdır.''
Sanat Şen midir?
‘’Kültür ancak, yozlaşıp kendi karşıtına dönüşmüş olan bir pratikten, yani durmadan hep aynı şeylerin üretilmesi pratiğinden, kendisi de manipülasyoncuya hizmet eden tüketiciye hizmet vermekten uzaklaştığı oranda ve dolayısıyla insandan uzaklaştığı oranda insana sadık kalabilir.’’