Şayet Avrupa, artık bütün tarihin merkezi gibi görünmekten vazgeçilir ve insani gelişme bir bütün olarak değerlendirilirse, 7. yüzyıldan 14. yüz yüzyıla kadar bir kara deliğin olmadığı, aksine tarihin en parlak medeniyetlerinden birinin, yani İslam medeniyetinin ortaya çıktığının kabul edilmesi gerekir.