Geleneksel ve Eleştirel Kuram kitaplarını, Geleneksel ve Eleştirel Kuram sözleri ve alıntılarını, Geleneksel ve Eleştirel Kuram yazarlarını, Geleneksel ve Eleştirel Kuram yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Eleştirel kuram Frankfurt Okulu ile doğar ve temel tezleri Theodor W. Adorno ve Max Horkheimer tarafından yazılan Aydınlanmanın Diyalektiğinde geliştirilir. Bu metin 2. Dünya Savaşı ve özellikle Almanya’da Nasyonal Sosyalizmin ve Sovyetler Birliği’nde Stalinizmin yükselişi çevresindeki teknik, ekonomik, siyasal ve sosyal çalkantıların özel
düşünmenin öteki kuralları da, diyalektik mantıkta tam olarak
ıskartaya çıkartılmaz. Tekil bilimlerdeki araştırmalarda incelenen,
soyut kavram unsurları ve onların sabit ilişkileri, canlı süreçlerin
kuramsal olarak yeniden inşasında el altında bulunan
malzemeyi oluşturur. Bu nedenle yaşama felsefesi ve onunla birlikte
başka irrasyonalist doğrultuların, gerçek varlığı kavrayışın
analizle bir ilişkisinin bulunmadığı, analizin yerine düşünce içermeyen
bir kendi-içine-dalışın geçmesi gerektiği yolundaki
görüşleri doğru değildir.
Bir kuramın gerçek geçerliliği, türetilen önermelerin gerçek olaylarla örtüşmesine dayanır.
Buna karşılık deneyim ile kuram arasında çelişkiler varsa, bunlardan birini ya da diğerini gözden geçirmek gerekecektir. Ya kötü gözlem yapılmıştır ya da kuramsal ilkelerde bir aksaklık vardır.
Kitleler, onları yöneten gerçek iktidar, bu aldatışın arkasına
saklanmak için ellerine sahte bir iktidar verdiği sürece yalnızca
zavallı yaratıklardır. Böylesi, aslında, tarihte şimdiye kadar
olagelen kitle yönetiminin belirleyici özelliğidir. Ama kitleler
denetimi gerçekten ellerine alarak kendilerini dönüştürür dönüştürmez,
iktidarın kendisi 'dekadan’ niteliğini kaybedecek ve
birleşmiş, bu yüzden 'insanüstü' olmuş toplumsal gücün sonucu
haline gelecektir.
Horkheimer'in çok başarılı makalesi. Frankfurt Okulunun duruşunu yansıtan makalelerden biri olduğu iddiasına da katılıyorum. Hep böyle kitaplar okumalıyım .