İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri Gönderileri
İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri kitaplarını, İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri sözleri ve alıntılarını, İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri yazarlarını, İştirakiyuncular, Komünistler ve Paşa Hazretleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Mustafa Kemal 5 Temmuz'da bir kez daha Karabekir'den Garp Cephesi'ne bir fırka gönderilmesini istemiştir. "Ermeni harekatını bitirmeden kuvvetimi dağıtmayacağım" diyen Karabekir, batıya kuvvet göndermeyi yine reddetmiş ve günlüğüne adeta alay ederek "hani Garp'taki isyanlar bastırılmıştı" diye yazmıştır (Karabekir, 2008; 910).
Aslında Türk tarih yazıcılığı bu hususun da üzerinde hiç durmamıştır. Karabekir bu tutumu ile Anadolu'nun batısını gözden çıkarmış, resmen Mustafa Kemal'i ortada bırakmıştır. Batıda Yunan ordusunun ileri yürüyüşü ile toprak kaybedilmesi, Mustafa Kemal'in başarısızlığı addedilecek, onun küçük düşmesine sebep olacaktır. Hatıralarında Karabekir bu durumdan adeta mutluluk duyuyor gibi bir havadadır. Öyleki Bursa'nın kaybedilmesi hakkında günlüğüne sadece bir satır yazmıştır (Karabekir, 2008; 911). Mustafa Kemal mücadeleye Anadolu ve Trakya'yı kapsayan ulusal ve genel planda bakarken, Karabekir yerel ve bölgesel bir bakış acısı ile kendisini sadece Şark Harekatı'ndan sorumlu görmekte ve başka hiçbir yerle ilgilenmemektedir.
Sayfa 205
Yerasimos'a göre, Bolşevik Rusya ile ilişkinin motoru, taşıyıcısı 1919 Mayıs ayından 1920 Eylül'üne kadar Mustafa Kemal'dir ve Sovyetlerle ittifak ve işbirliği politikalarında onu destekleyen sadece Karabekir olmuştur. Ben şu hususa dikkat çekmek istiyorum: başta Talat, Enver ve Cemal Paşalar olmak üzere lttihatçı rüesa da Sovyetlerle ittifak politikasını savunmuş, onların Anadolu'da ve Meclis'te hiç de göz ardı edilmeyecek sayıdaki takipçileri bu politikaları desteklemiştir (Akal, 2002). Ama Ankara'yı Moskova'dan uzaklaştıran en önemli sebep, Anadolu'da gelişmekte olan komünist hareket olmalıdır.
Bolşevik Rusya'nın ittifak anlaşmasına yanaşmaması ve Ermenistan için toprak talep etmesi bardağı taşıran son damla olsa da, Bolşeviklerin İttihatçı şeflerle kurduğu yakın ilişki de Mustafa Kemal'i Sovyet Rusya'dan uzaklaştıran bir diğer etken olsa gerektir. Bolşevikler Bakü'de düzenlenen uluslararası Kurultay'a ne TBMM Hükümeti'ni, ne de Mustafa Kemal'i çağırmışlardır ama Enver Paşa Moskova'dan Bakü'ye Komintern Başkanı Zinoviyev'in vagonunda seyahat etmiş ve Kongre sırasında Zinoviyev'in locasında oturmuş ve konuşması Kurultay'da okunmuştur. Bolşeviklerin bu tutumu, Mustafa Kemal'in gözünden elbette ki kaçmamıştır.
Sayfa 198
Türk ve Rus kaynaklarına göre yapılan yardımlar şunlardır: 1920-22 yılları arasında 11 milyon altın Ruble ve 100.000 lira değerinde altın külçe; 40 bine yakın tüfek, 327 makinalı tüfek, 54 top, 63 milyon tüfek mermisi, 1000 atımlık top barutu, 4.000 el bombası, 4.000 şarapnel mermisi, 1.500 kılıç, 20.000 gaz maskesi (Müderrisoğlu, 1990; 542-550).
Ancak Bolşevik Rusya'nın en büyük katkısı, 1920 yılının Nisan-Eylül aylarında son derece zor koşullarda varolmaya çalışan Ankara'ya el uzatmasıyla, direnebilme umut ve kararlılığım sağlamış olması ve TBMM hükümetine dünya çapında meşruiyet kazandırmasıdır.
Sayfa 189