Osmanlı Devleti'nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı

Name: Osmanlı Devleti'nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı
Author: İsmail Hakkı Uzunçarşılı

İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı Devleti'nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı Hakkında

Osmanlı Devleti'nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı konusu, istatistikler, fiyatları ve daha fazlası burada.

774

Görüntülenme

Hakkında

Büyük, küçük her devletin işlerini görmek için devlet merkezinde birinci derecede birer daireleri bulunması tabiî olduğundan diğer İslâm devletlerinde görüldüğü gibi Osmanlılarda da divan-ı hümayûn ismiyle bütün devlet işlerinde birinci derecede mes'ul merci olmak üzere bir büyük divan vardı. Eski tarihlerimizde Orhan Bey zamanından beri Osmanlılarda bir divan mevcut olduğunu görmekteyiz. Tarihlerde Orhan Gazi devrinde divana gelen bireylerin başlarına burma sarık sardıkları yazılıdır. Zaten o devirde yanı ondördüncü asrın ilk yarısında Anadolu beyliklerinde de Selçukilerle İlhanîleri takliden divan teşkilâtı olduğuna şübhe yoktur. İçindekiler: BİBLİYOGRAFYA BİRİNCİ BÖLÜM I. Divan-ı hümayun Divan içtimaı günleri II. Kubbe-i hümayun - Kubbealtı Divan-ı hümayun binası III. Divan azaları ve divan-ı hümayun içtimaları IV. Arz günleri V. Ulufe divanı Kasr-ı Adil (Adil köşkü) VI. Divan-ı hümayun kalemleri Beylikçi veya divan kalemi... Tahvil kalemi Rüûs kalemi. Rüûs kalemi rüûsları Ordu rüûsları- Rikâb-ı hümayun rüûsları Amedi kalemi ve amedci Teşrifatçılık Vak'anüvislik Divân-ı hümayun hocaları Divan-ı hümayun tercümanları Hazine-i Evrak (Arşiv) Divan-ı hümayunun başlıca defterleri. Tayin muameleleri. Defterhane. İKİNCİ BÖLÜM I. Vezir-i azam veya sadr-ı azamlar Sadr-ı azamların ikindi divanları Sadr-ı azamın diğer divanları ve teftişleri Cuma divanı (Huzur mürafaası)-Çarşamba divanı Sadr-ı azamın Tersan-yi teftişi Sadr-ı azamların kola çıkmaları Büyük kol Sadr-ı azamın şeyh-ul-islamı ziyareti Vezirlerin sadr-ı azam ve şeyh-ul-islamı ziyaret etmeleri Sadr-ı azamın bayram alayı Sadr-ı azamın bayram ziyaretlerini kabulü. Sadr-ı azamların tevcihat yapmaları Vezir-ı azakın serdar-ı ekremliği Sadr-ı azam maaşları Vezir-i azam dairesi erkanı Sadr-ı azamın kavuk ve divan elbisesi. Vezir-i azam veya sadr-ı azamların elkabı Sadr-ı azamların padişahlarla hususiyetleri Sadr-ı azam nezaretindeki vakıflar. Başvekaletin ihdası. II. Sadaret veya rikâb-ı hümâyun kaymakamlığı III. Kubbe vezirleri Vezirler IV. nişancı veya tevkiî V. Kazaskerler VI. Reis;ül;küttab VII. Paşa kapısı - Bâb-ı âlî kalemleri Sadr-ı azam kethüdası ve kalemi Mektupçu dairesi VIII. Bab-ı alinin teşekkülü Sadaret arzodası IX. Elçiler hakkında bir icmal X. Elçilerin padişah tarafından kabulleri Bir elçinin XV. yüzyılda huzura kabulü XVI. yüzyılda padişah tarafından elçi kabulü. XVII. yüzyılda elçi kabulü Elçilerin divana gelişleri ve name takdim etmeleri Elçilerin divana girişleri İran elçisi gelirse Bir seyahatnamede sefir kabulü münasebetiyle divan merasimi hakkında. Elçilere dair müteferrik malumat. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM I. Merkez maliye teşkilatı (Defterdarlık) Defterdarlar Defterdar kapısı (Bab-ı defteri) II. Muhtelif yüzyıllarda Osmanlı maliyesi daireleri XVI. yüzyılın ortalarında maliye kalemleri. Ruznamçe-i evvel ve sani kalemleri - Rumeli mubasebesi kalemi- Anadolu mubasebesi kalemi - Mukabele kalemi-Mukataacı-i evvel kalemi - Mukataacı-i sani kalemi -Mevkufatcı- Varidatcı - Kılac tezkirecisi - Tezkireci-i ahkam-ı Rumeli- Anadolu mukataa-i evvel ve kalemleri - Anadolu mukataacı-i sanisi - Anadolu üçüncü mukataacısı - Anadolu mevkufatçısı - Tezkireci-i ahkam-ı Anadolu - Mukataacı-i evvel - Mukataacı-i sani - Mukabacı-i salis - Tezkireci-i ahkam - Tezkireci - Kale tezkirecisi - Mevcudatcı - Teslimatcı ve kalemleri - Divittar XVIII. yüzyılın ortalarında maliye kalemleri. Ruznamçe-i evvel - Başmubasebe kalemi - Haremeyn mubasebesi - Anadolu mubasebesi - Suvari mukabelesi- Sipah kalemi - Silahdar kalemi - Mevkufat kalemi - Maliye kalemi - Cizye mubasebesi - Küçük ruznamçe kalemi - Piyade muhasebesi - Küçük evkaf kalemi - Haremeyn mukataası kalemi - Piskapos mukataası kalemi - Büyük kale kalemi- Haslar mukataası kalemi - Başmukataa kalemi - Maden maa salyane kalemi - İstanbul mukataası - Bursa mukataası - Avlonya maa Ağrıboz mukataası kalemi -Mektubi-i defteri kalemi - Ganem kitabeti. XVIII. yüzyıl sönundalçi maliye kalemleri 1. Büyük ruzname - 2. Başmuhasebe kalemi,- 3. Anadolu muhasebesi - 4. Suvari mukabele kalemi - 5. - 6. Sipah ve silahdar kalemleri - 7. Haremeyn muhasebesi- 8.Cizye muhasebesi - 9. Mevkufat kalemi - 10. Maliye kalemi - 11. Küçük ruzname - 12. Piyade mukabele kalemi - 13. Küçük evkaf muhasebesi 358- 14. Büyük kale kalemi - 15. Küçükkale kalemi- 16. Madeni mukatası - 17. Salyane-i mukataası 18. Haslar mukataası - 19. Başmukataa kalemi -20. Haremeyn muakataası- 21. Istanbul mukataası - 22. Bursa mukataası - 23. Avlonya mukataası - 24. Kefe mukataası - 25. Tarihçi kalemi-50 - Malilkane halifesi kalemi -Zimmet halifesi kalemi -Muhallefat halifesi kalemi - Kalemi ve dairesi - Menzil halifesi kalemi - Ganem kitapeti -Piskapos haliftesi kalemi - maliye mahkemesi. lll. Devlet Hazineleri. Dış hazine (Maliye hazinesi). Nizam-ı Cedit hazinesi Maliyenin başlıca defterleri. Büyük ruznamçe defterlerinden -Başmuhasebe, kalemi defterlerinden - Mevkufat kalemi defterlerinden - Anadolu muhasebesi defterlerinden IV. Maliye nezaretinin teşkili. V. Bazı mali ıstılahlar. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Osmanlı bahriyesi teşkilatı Başlangıç. I. Osmanlı tersaneleri Gelibolu tersanesi. Istanbul tersanesi. Süveyş tersanesi. Tuna kaptanlığı ve Rusçuk tersanesi. Birecik tersanesi II. Tersane halkı Azablar. Kalafatcılar .Kumbaracılar III. Kaptan, paşa ve sancakları Kaptan Paşa. Kaptan Paşa eyaleti Derya kalemi. Tersane ricali. Tersane emini - Tersane kethüdası - Tersane ağası - Liman reisi - Tersane katib (Canib efendi)-Tersane re'isi - Tersane defter emini - Tersane defter kethüdası-Tersane ruznamçecisi - İcare katibi -Mahzen-i çub ve mahzen-i sürb emin ve katipleri - Kalyon katibi - Tersane başmimarı. IV. Donanma ümerası Kapudane. Patrona. Riyale. V. Donanmanın denize çıkma merasimi VI. Donanma inşası ve teçhizatı VII. Osmanlı bahriyesinde kullanılan gemiler. Kürekle yürüyen gemiler Uçurma - Varna beş çifteleri - Karamürsel - Aktarma - Üstüaçık - Çete kayığı. - Brolik - Celiyye - Çamlıca - Kütük - Atkayığı - Kancabaş - Şayka - İşkampavye (İşkampaye) - Şahtur - Çekelve - Firkate - Kalite - Pergende (Birgende veya pergandi) - Mavna - Gırab-Kadırga - Baştarde - Baştarde-i hümayun. Yelkenle yürüyen gemiler Ateş gemisi - Şalope - Brik - Uskuna - Şehtiye - Ağrıpar (Agrıbar) - Korvet - Barça - Kalyon - Firkateyn - Kapak veya kaypak - Üç anbarlı. Donanmada hizmet eden bazı bahriyeliler. Levendlar - Kürekçiler- Aylakcılar - Kalyoncular - Gabyarlar - Sanatkarlar - Sudagabolar.Denize gemi indirilmesi merasimi VIII. Onaltıncı yüzyılın son yarısından itibaren Osmanlı donanması hakkında bir icmalGemi yapılmış olan başlıca kızaklar IX. Deniz mektebinin kuruluşu hakkında bir. X Bahriye teşkilatana ait bazı vesika suretleri. Osmanlı bahriyesinde bir dönüm noktası teşkil eden donanma kanunnamesi. Bahriye mühendishanesine dair layıha İNDEKS

Yazar: