Özgürlüğün Baş Dönmesi
Kemal SayarSözler ve Alıntılar
Biz dede ve
ninelerimizden farklıyız, bizim torunlarımız da muhtemelen
bizden farklı olacak. Daha fazla maddeci, daha az empatik ve
insanlar arası ilişkilerde daha az duyarlı bir öznellik yaratan
değişim ...
Geleneksel toplumların kişisi, diğer insanlara bedensel, ruhsal ya da manevi anlamda yakın yaşayan kişiydi. Böylesi bir toplumda karar veren ve eyleme geçen bir ‘iç benlik’ fikrini anlaşılır bulmak güçtür:
Kişinin kim olduğu, tarihi,
çevresi, akrabaları, vazifeleri gibi dış etkenler tarafından belirlenmektedir.
Özgürlüğü insan gelişiminin
amacı olarak tanımlayan düşünür, özgürlükle insanın önünde
serili imkânlara atıf yapmaktadır.
İnsan önünde yeni imkânlar
bulabilen, bu imkânları değerlendiren, onları gerçekleştirebilen
kişidir.
Her imkânın gerçekleşmesinde anksiyete saklı olarak vardır.
İmkân yani yapabilirim’ gerçekleşmeden önce, ara durak anksiyetedir.
Anksiyete, Kierkegaard’a göre özgürlü-
ğün başdönmesi’dir.
Ne kadar kısa olursa olsun, hayatım, benden daha büyük olan, benden daha önce gelen ve ne kadar uzun
yaşarsam yaşayayım ben ömrümü tamamladıktan sonra da
sürecek bir varlığın kalıcılığına az da olsa katkıda bulunmuşsa,
boş ya da anlamsız geçmemiş demektir;
ölümlü hayata
ölümsüz bir rol bahşeden şey, işte bu katkıdır.”
Ölüm bize varlığın ertelenemeyeceğini hatırlatır, insan ölümle yüzleşecek kadar şanslıysa, hayatı bir imkân, ölümü de imkânın artık mümkün olmaması olarak değerlendirebilir ve hayatını son anına dek değiştirebileceğini fark eder.
“Sahip olduğun şeyler, sonunda sana sahip olmaya başlar."
Dövüş Kulübü Filmi
Büyük Zen ustası Chuang-Tzu rüyasında bir kelebek olduğunu gördü. Uyandığında kendisine şöyle sordu:
“Ben az
önce bir kelebek olduğunu düşleyen bir insan mıyım, yoksa şimdi bir insan olduğunu düşleyen bir kelebek mi?”