Türk Resminin Öncüleri
Durmuş AkbulutSözler ve Alıntılar
Feyhaman Duran çalışmalarını çağdaşları gibi peyzaj ve natürmort üzerine yoğunlaştırdıysa da en tanınan yapıtları portreleridir. Çallı kuşağının diğer ressamları gibi, izlenimciliğin etkisinde kalır fakat portre türü bu akımın özellikleriyle pek bağdaşmadığından, ancak ışık-gölge aracılığıyla bu etkiyi yansıtır.
Batı etkisinde gelişen Türk resmi, ya da Osmanlı resim sanatı, Osman Hamdi’yle birlikte modernleşmenin de ilk sinyallerini verir. Bu hem başlangıç hem de bir dönüşümdür. Ancak bu dönüşümün devamını getirmek elbette Osman Hamdi’den sonraki kuşakların elinde olacaktı.
Kaplumbağa Terbiyecisi, Osman Hamdi Bey’in ışığı ve renkleri en iyi kullandığı, sıcak ve soğuk renklerin canlı tonlarını ustaca bir araya getirdiği, plastik değeri hatırı sayılır derecede yüksek bir tablosu. Oysa tuvalden yansıyan renklerin bu kadar yalın ve dar bir alanda kullanılması son derece riskli bir durumdur; resmi bir anda oryantalist resimlerin en pespayesi haline getirebilirdi. Tablonun kompozisyon düzeniyse dikey bir resim için kusursuz denebilecek düzeyde.
Şeker Ahmet Paşa, sosyal hiçbir yaraya parmak basmamış, hiçbir gündelik yaşam aktivitesi resmetmemiş olsa da, Türk resminin en büyük öncülerinden biridir.
Şeker Ahmet Paşa, Osman Hamdi Bey’le aynı dönemde Paris’te resim eğitimi alan isimlerden biri. O da Gerome ve Boulanger’nin öğrencilerindendir. Ancak Şeker Ahmet, Osman Hamdi Bey gibi oryantalist resme yönelmez. Her ne kadar akademik eğitim alsa da, akademiden bağımsız toplulukların sanatına ilgi duyar.
1860-1869 yılları arasında Gerome’un öğrencisi olan Osman Hamdi Bey, kuşkusuz Türk resminin de öncüleri arasında yer alır. Doğal olarak hocası Gerome gibi, Osman Hamdi’nin de oryantalist bir ressam olması kaçınılmazdır.
Fotoğrafın icadıyla yeni bir çalışma tekniği keşfeden ressamlar, bu kez, pornografiye varacak düzeyde net, açık ve davetkar kadın tipleri resmetmeye başlar. Mitolojiden ya da Eski Ahit’den alınma olaylar ve isimler altında resmedilen kadın, gerçekte Venüs ya da su perileri, erkeğin pornografik malzeme ihtiyacını karşılayacak şekilde resmedilir.
