Sözler ve Alıntılar
Kullanımın ve Çok Eski Batıl İnançların Getirdiği Dilsel Tabular
...bu kaygılara mistik nedenler de eklenir; çünkü her yerde olduğu gibi burada da, sayıların "gizli anlamı" olmuştur. Japonların günümüzde hala 4 ya da 9 gibi sayılar karşısında duydukları, içgüdüsel bir korkuyla demeyelim de, bir saygıyla kendini gösteren bir çeşit batıl inançtır bu. Tokyo'daki ya da Osaka'daki bir park yerinde, arabanızı 4,9,14,19 ya da 24 numaralı yerlere park etmeyi deneyin de görün: İnat ederseniz, ömrünüz de yeterse, belki bu yerleri bulursunuz! Japon Hava Yolları'nın bir uçağında 4 numaralı koltuğu , bir otelde ya da daha kötüsü bir Japon hastanesinde 304 ya da 309 numaralı odayı arayın: Göreceksiniz ki bunlar yok. Vaktiyle Renault 4, bahsi çok eski çağlardan beri korkunç diye görünen bir sayıya oynadığı için, Japonya'daki temsilcilerine acı bir başarısızlık yaşatmıştı.
Sayfa 28 - TübitakKitabı okudu
Ne hoş renkli olması,
Ne yazık ki (çiçek) yok olur,
Bu dünyaya gelip de,
Kim kalabilir sonsuza dek?
Bugünün ötesine geçince,
Dünyanın sınırı görünür,
Dalgalanarak geçip giden düşler görmem artık,
Gelmem bir daha oyununa onların.
Korelilerin de sayı adlarıyla ilgili iki dizge kullandığını belirtelim:
- biri, ancak 99'a kadar saymayı sağlayan ve yalnızca hangıl (Yi hanedanı kralı Sejong’un 1443 yılında uydurduğu, Çinceyle ve Japoncayla hiç ilgisi olmayan Kore alfabesi) ile yazılan asıl Kore dizgesi (yerli dizge);
- öteki, sınırsızca saymayı sağlayan ve Çin kökenli karakterle ya da “Arap” rakamlarıyla yazılan, Çin dilinden çıkmış dizge (Sino-korece dizge)
Bu bâtıl inanç, gerçekte kökenini Çin sayılamasımn benimsenmesinden sonra Japon diline girmiş olan talihsiz bir eşseslilikte ve onun Sino-Japonca dizgenin yazma ve okuma kurallarına uygun olarak geçirdiği evrimde bulur. Bu dizgede, 4 sayısının adı shi’dir. Bu sözcük “ölüm” anlamına gelen shi sözcüğüyle aynı şekilde söylenir. Bu sayının Sino-Japonca adının kullanımı konusundaki isteksizlikten ötürü, Japonlar onu genellikle yerli yo- sözcüğüyle dile getireceklerdir. 9’un Sino-Japonca adı
ise Au’dur. Bu sözcük de “acı”yı dile getiren ku sözcüğüyle aynı şekilde söylenir. İmdi, bütün Uzak Doğu’da olduğu gibi, Japonya’da da, halk inancı eskiden insanın kötülüklerini, zehirli soluklarım her yana üflediği düşünülen “Kötü Ruhlara” yüklüyordu. Japonlar çok eski zamanlardan beri sağlıkları konusunda titiz olduklarından, 9 için bu sözcüğü kullanmaktan kaçınarak ve daha çok yerli kokono- sözcüğünü kullanarak, bu ruhların kötülüğünü savuşturabileceklerini düşünmüşlerdir.
77 yaş “mutlu uzun ömür” diye adlandırılır. Japonca’da bu kiju diye söylenir ve şöyle yazılır.
“Biribiriyle sözlü iletişim kuramayan insanların, kendi dillerini Çin karakterleriyle yazdıklarında kolayca anlaşması, bu çizgesel dizgenin en dikkat çekici özelliklerinden biri olarak görülmüştür her zaman” (V. Alleton).