Yeni deneyimlere açıklık, başkalarının göremediği şeyleri yaratıcı bireyin görebilmesini sağlar; çünkü onlar etrafa bakarken gelenekçiliğin at gözlüklerini takmazlar.
“Felsefe, politika, şiir ve sanatta öne çıkmış olanların hepsi melankoliye eğilimli insanlardır.”
~ Aristo, Problemata
“Çılgın, âşık ve şair,
Hepsi aynı hayalden beslenir.”
~ William Shakespeare, Bir Yaz Gecesi Rüyası
“Büyük dehalar elbet çılgınlığa yakındır:
Ve aralarındaki sınırı çok ince duvarlar çizer.”
~ John Dryden, Absalom ve Achitopel
Beyinlerimiz yaşayan organlardır. Biz dinlenir ya da uyurken bile,sürekli aktif haldedirler. Temel yakıt glikoz(şeker) kullanırlar ve toplam vücut kütlesinin yüzde 20'sinden çok daha azını oluşturmalarına karşın,günlük kalori ihtiyacımızın ortalama yüzde 20'sini yakarlar.Çünkü trilyondan fazla nöronumuz ve katrilyona ulaşan sinapsımız durağan varlıklar değildir. Onlar sürekli çalışan,dış uyaranlara ve içsel durumlara tepki olarak sürekli dinamik değişiklikler yapan canlı organizmalardır.
Kendini örgütleyen sistemlerin günümüzdeki açıklamaları yoğunluklu olarak kaos teorisinden yararlanma eğilimindedir, çünkü kendini örgütleme sürecine dinamik ve doğrusal olmayan bir şekilde yaklaşmaktadırlar. "Dinamik" terimi sistemin sıklıkla değiştiği ya da "dengede" olmadığı anlamına gelir. "Doğrusal olmayan" terimini açıklayabilmek biraz daha zordur. "Doğrusal" terimiyle zıt anlamlıdır. Doğrusal bir süreç düzenli, önceden bilinebilir ve nispeten daha basittir.
Küçük nedenlerin büyük sonuçları olabilir. (Kaos teorisindeki "kelebek etkisi" buna bir örnek olabilir,yani Çin'deki bir kelebeğin kanat çırpışı New England'daki hava durumunu etkiliyebilir.) Büyük nedenlerin de küçük sonuçları olabilir. Matematikte, doğrusal olmayan denklemlerin bir çok sonucu olabilir. Grafiği çizildiğinde,doğrusal olmayan fonksiyonlar eğri çizgilerle tanımlanır ve genelde fazlasıyla karmaşıktır. Bu karmaşıklığın bir nedeni de etkileşimleri, özellikle bir bileşenden diğerine gidip gelen geri denetimleri hesaba katmak zorunda olmalarıdır. Beyinse görmüş olduğumuz gibi, geri denetim döngülerinden oluşan bir karmaşadır.