“Yaşam” sürekli uyum sağlamayı gerektiren bir dizi değişimlerin yaşandığı ve her dönemde önceki uyum becerilerine yenilerinin eklenerek devam ettiği bir süreçtir. Bu süreç anne karnında başlayıp ölüme kadar geçen zaman aralığında yaşanan olumlu ya da olumsuz tüm deneyimlerin biyolojik yapı ile bütünleşmesi ve anlamlı hale getirilmesidir. Uyum gelişim sürecinin önemli bir parçası olarak kabul edilmekte olup, insan uyumunu etkileyen çok sayıda faktör ile bu faktörlerin birbiriyle etkileşiminden söz edilmektedir.
“Yaşam Dönemleri Ve Uyum Sorunları” kavramı her dönemde yaşanan temel değişimlere ve bu dönemlere özgü uyum ve duygusal/davranışsal sorunlara odaklanırken, her dönemin önceki dönemin kazanımlarını da içeren ve sonraki dönemin kazanımları açısından yeterlilik kazanmanın önemine dayalı yaşam boyu gelişim ve uyumun önemini vurgulamaktadır. Bu nedenle bu kitapta öncelikle her dönemde yaşanan değişimlerle uyum arasındaki ilişki açıklanırken, bu çerçevede uyum sürecini etkileyen faktörler, döneme özgü yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri, önleme ve müdahaleye dönük bilgiler yer almaktadır. Kitabın içeriği her şeyden önce “Yaşam Dönemleri Ve Uyum Sorunları” ders kitabının bulunmaması nedeniyle bölüm yazarlarınca bu ders verilirken en çok ihtiyaç duyulan konulara yönelik paylaşımlardan yola çıkılarak oluşturulmuştur. Ancak yazım sürecinde insan gelişiminin ve uyumunun çok boyutlu yapısı nedeniyle oldukça kapsamlı bir konu akışı ortaya çıkmış olmasına rağmen burada tüm konulara yer vermek mümkün olmamıştır. Öncelikle gelişim dönemlerine özgü temel özellikler ile her dönemin kendine özgü sorunlarına odaklanılmış ve uyum süreci anlatılmaya çalışılmıştır.
Kitabımız öncelikle Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında öğrenim gören öğrenciler olmak üzere, alanda çalışan psikolojik danışmanlar ve diğer ruh sağlığı- alanı öğrencileri ve çalışanlarına yönelik olarak hazırlanmıştır. Ayrıca yaşam boyu gelişim sürecinde yaşanan problemlere odaklanılması nedeniyle diğer alanlarda çalışan yetişkin bireylerin kendi dönemlerine ilişkin ihtiyaç duydukları bilgi ve sorunlarını tanımaya dönük olarak yararlanabilecekleri, ebeveynlerin çocuklarının sorunlarına ilişkin farkındalık kazanabilecekleri ve araştırmacılara da kaynak oluşturacağı düşünülmektedir.
Uyum sürecinin gelişimin erken dönemlerinden itibaren başlayan ve her dönemde ihtiyaç duyulan farklı yeterliklerin kazanılmasını gerektiren yapısı nedeniyle, her dönemin sorunlarının tanımlanması ve uygun şekilde çözümlenmesi için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu doğrultuda aileler ve okullar erken çocukluktan itibaren çok önemli bir rol üstlenmektedir. Okul Psikolojik Danışmanlarının bu konuda oldukça büyük bir rolü bulunmaktadır. Uyum ve davranış sorunlarının tanımlanması, önlenmesi ve müdahale çalışmaları Okul PDR-Hizmetlerinin en temel uygulamaları arasında yer almaktadır. Bu doğrultuda aday Psikolojik Danışmanların uyum ve davranış sorunları ile başa çıkma konusunda yetkinleştirilmesi oldukça önemlidir. Bu kitap en önce bu amaca dönük olup psikolojik danışmaların kendi uyum süreçlerini ve sorunlarını anlamalarına da katkı sağlayabilecektir.
Bu kitabın ortaya çıkmasında öğrencilerimizin ihtiyaçları ve beklentileri etkili olsa da, tüm bölüm yazarı arkadaşlarım ve benim için asıl motivasyon kaynağımız PDR alanında iyi yetişmemizde, bu alana duyduğumuz sevgi ve bağlılığın oluşmasında sonsuz katkı ve emekleri bulunan çok değerli hocalarımızdır. Bize kattıklarınız, yolumuzu açtığınız ve her zaman verdiğiniz desteğiniz için çok teşekkürler.
Ve bir teşekkürde “çocuklara”, tüm çocuklara ve bizim çocuklarımıza, bize ilham verdikleri ve bizim çabalarımızı değerli kıldıkları için sonsuz teşekkürler. Sevgilerimle.
Editör
Doç. Dr. Firdevs SAVİ ÇAKAR
Şubat 2018, Burdur
