d
Deyimler
Masumane işlenmiş bazı hatalar vardır; hani birisine iyílik yapayım derken zararı dokunmak, iltifat edeyim derken karşısındakini gülünç duruma sokmak, saygı göstereyim derken aşağılamak gibi. Tamamen iyi niyete bağlı bu tür hatalar için dilimizde "kaş yaparken göz çıkarmak" denir.
Dilin mantığı, kendine has olan her şeyi korumaya ve himayeye gayret eder de olumsuz bir anlam için yabancı bir kültür malzemesini kullanmaktan çekinmez. Yani dil, kendisine saygı göstermeyenler için türküyü çok görür de sonunda onlara maval okutur.
İki Dirhem Bir Çekirdek
Eski devirlerin en kıymetli parası olan bir Osmanlı altını, toplam iki dirhem ve bir çekirdek ağırlığa sahiptir. Bu durumda süslenmiş kimselere, iki dirhem bir çekirdek yakıştırmasında bulunanlar, mecaz yoluyla onlara altın demiş olurlar ki bizce pek zarif bir nüktedir.
Yani bilmezlikle işlenen hatalar için çam devirmek deriz; ama istemeyerek yapılan hatalar için kaş yapayım derken göz çıkarmayı kullanırız.
... Ne ki, bizler "Dal kıran baş keser." sözünü "Ali kıran baş kesen" yapıp Anadolu'yu ağaçsız bitkisiz bırakmışız. Doğu ve Güneydoğu'da bir tek yaprak olmaksızın uzayıp giden bozkırlar, bir milli ayıp değil de nedir? Devleti bir kalem geçelim, peki, bölge insanının ağaç sevgisi bu kadar mı azalmıştır?!.. Eğer öyle ise elbette "Dalı kıran başı keser. sözü "Ali kıran baş kesen"e dönüşmekte gecikmeyecektir.
Bìnlerce esef ki eskiden bir büyüğün bir dalkavuğu olurken şimdi her büyüğün yüzlerce dalkavuğu var.
Ağaç dikmek geleneğini yitireli çok olmuş; bari ağaç katlinin önüne geçilebilse!.
Çevrenize bakınız. Mutlaka bir Sinimmar ile karşılaşacaksınız. Dünyada zalim Münzir'ler var oldukça elbette mazlum Sinimmar'lara da rastlarsınız. Ve unutmayınız, zalim olmaktansa mazlum olmak daima iyidir.
Yeni bir bilgi edindim
"Kolay görünen her işte bir tehlikenin var olduğunu belirtmek, yahut sorumluluk hissini unutmamak gerektiğini anlatmak üzere “Demokles'in kılıcı gibi” deriz."
Sayfa 64 - KapıKitabı okudu