Niyazi Berkes Sözleri ve Alıntıları
Niyazi Berkes sözleri ve alıntılarını, Niyazi Berkes kitap alıntılarını, Niyazi Berkes en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Türkçülerin içinde ekonomik konulara kafası yatkın biricik adam olan Yusuf Akçura, Türk iktisatçılarını halk ve köylünün meseleleri hakkında Türk Yurdu'na yazı yazmaya davet ettiği zaman hiçbirinden cevap alamamıştı.
Toplumsal reform şansını kaybeden bir hareket ise eninde sonunda bir milli kurtuluş savaşına sürüklenmeye mahkûmdur.
Türkiye'nin Batı'ya dönüşünde gerekli reformlar adım adım yapılmadığı, toplumsal yapı bozulmuş bir ortaçağ yapısında kaldığı için borç ve yabancı sermaye şeklindeki dış yardım Türk halkının ekonomik kalkınması yerine ekonomik çökmesini sağladı; gelişmelerden ancak yabancı sermaye faydalandı...
Fes hem Müslüman olmanın, hem Türk olmanın kutsal bir sembolü haline getirilmişti. Meclis üyelerinin yumruk yumruğa gelişini, “Fes-kalpak tartışması zamanı mı? isteyen başına ne isterse giysin!” diye haykıran başkanın bu sesi, herhalde Mustafa Kemal’e, “Bunların başına şapkayı oturtmadıkça kafalarına sağduyu girmeyecektir” yargısını verdirmiştir.
Hint ve Mısır Müslümanlarının kurduğu Cemiyyet-i Ulemâi’l-Hind adlı bir örgüt tarafından, 1 Ocak 1924’te hilâfet sorununun uluslararası bir kongrede kararlaştırılması gerektiğini ileri süren bir bildiri yayımlatılmıştı. Mustafa Sabri (yeni adıyla el-Tokadî) Efendi de Mısır’da saltanat-hilâfet bileşiminin İslâmlık’ın özünde bulunan bir devlet türü olduğu, bunları ayırmanın ve kaldırmanın küfür olduğu yollu görüşlerini tekrarladıktan başka bu konu üzerine büyücek bir kitap yazmaya da başlamıştı.
İngiliz emperyalizmine karşı savaşmayı kendine ideal edinen fakat Sovyetler’ce bırakılan ve Mustafa Kemal’ce içeri girmesine izin verilmeyen19 Enver Paşa, Pan-İslâm ve Pan-Turan hayallerinin yarattığı dilemmanın verdiği körlük içinde, Bolşeviklere karşı İngilizlerin silâhlandırdığı ve ayaklandırdığı Basmacıların komutanı olarak ölmek gibi hazin bir macerayla hayatına son verdi. Mustafa Kemal’in Nutuk'ta acı sözlerle eleştirdiği hayalcilerin başında o gelir.
Reşit Paşa’nın, Paris’ten İstanbul’a dönerken Maslahatgüzar Ruhüddin Efendi’ye bıraktığı direktiflerin biri, Takvîm-i vekayi'nin Fransızca baskıları gönderildikçe elçilikte çalışan basın özetleyicisi aracılığı ile Fransa basınına padişahın başarılarının, özellikle “sivilizasyon usûl-ü mergubesini' her yanda uygulamakta olduğunun duyurulmasıdır
Demek ki, din-devlet ayırımı, uluslaşma, anayasalaşma ve batılılaşma çizgilerinde gidecek olan yollar bu dönemde açılmıştır. Cumhuriyet dönemine kadar bu yollar hiçbir zaman düz giden ve baş başa giden yollar olamayacaktır.
Gelenekçilik, Batı'ya karşı oluş, İslâmcılık ve şeriatçılık akımları gerçi Abdülhamit’in iktidara gelmesinden önce başlamıştı. Onun iktidara gelmesini kolaylaştıran koşullardan biri de zaten buydu. Abdülhamit döneminin yaptığı, bunları daha yüksek planda, resmi ideoloji haline getirmek ve devletin hayatını onun ilkelerine göre düzenlemek olmuştur.
III. Selim ve 1787-92 savaşı.
"Sultan Selim genç ve gayur, kurenasının lâf ü güzaflarını, asıl ve esastan yoksun manasız tedbirlerini sahih zarınederek mağrur olduğundan ordunun... Moskof ve Nemçelileri (Avusturyalıları) ezmesi için başkomutanı sıkıştırıyordu... Bu iki düşmanın tümenlerinin toplamı 30.000 kadar mükemmel ve mürettep askerden ibaret olduğu söylenir... bunların karşısında ordu-yu hümayun kırıldı, çözüldü; pek çok insan, hayvan, mühimmat ve hattâ Reisülküttab Hayri Efendi yok oldular.”
Sayfa 87