Chris Harman Gönderileri
Chris Harman kitaplarını, Chris Harman sözleri ve alıntılarını, Chris Harman yazarlarını, Chris Harman yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Lenin, 1918 Ocak ayında, "Alman devriminin yokluğunda yenilgiye mahkûmuz" demişti. Yenilgi, Lenin'in beklemediği bir yoldan geldi. Birinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkmış Alman devrimci
hareketinin yenilgisi yeterince kavranmadığı sürece, bunu takip eden Nazizmi anlamak mümkün değildir. 1930'larda Avrupa'yı kasıp kavurmuş olan Nazi barbarlığı, yenilgiye uğramış devrimin yıkıntıları arasından doğmuştur. Buchenwald ve Auschwitz'e giden yol, 1919 ve 1920 yıllarında Berlin ve Bremen'de, Saksonya ve Ruhr'da, Bavyera ve Thuringia'da, hakkında çok az şey bilinen çarpışmalarla başlamıştır. Nazilerin simgesi olan gamalı haç, modern tarihe, ilk kez, bu çatışmalar sırasında karşı-devrimci askerlerin giysilerindeki amblem olarak girmiştir. Kararlı bir partinin çekirdeğinin bile var olmaması talihsizliğinin 1919'daki yıkıcı yenilgilere ve 1920'deki Kapp darbesinden sonra doğan devrimci olanakları kavrayamama yetersizliğine nasıl yol açtığını ilk bölümlerde görmüştük. Bu başarısızlıklar parti içinde, önderliği 1921 Mart Çılgınlığı'na sürükleyen bir sabırsızlık yaratmıştı. Sonra da bu travmatik deneyim 1923'deki yenilginin zeminini hazırladı..
Önemli Tarih ve Olaylar
4 Ağustos- 1914'te savaşın ilan edilişi ve Sosyal Demokra- si'nin çöküşü)
9 Kasım- 1918'de Berlin'de Kayzer'i deviren 'Kasım Devrimi'. Spartakist Günleri Liebknecht'in desteklediği ama diğer Spartakist liderler tarafından çok eleştirilen ayaklanma girişiminden sonra, Berlin'de Ocak 1919'da yaşanan
1922 yılı Alman işçi sınıfı üzerinde etki kurmak için rekabet eden her iki ana parti için de tatmin edici bir yıl olmuştu. Sosyal Demokrat liderler gevşeyip rahatladıklarını hissetmişlerdi; artık iç savaşın sınıf uzlaşmasını tehdit ettiği telaşlı yıllar geçmişte kalmıştı. Bu daha az çalkantılı zamanda, Bağımsız Sosyal Demokrasi'den geriye kalanlar, sonbaharda iki parti arasında bir birleşmeyi mümkün kılacak kadar büyümüştü. Bu ise yeni birleşmiş Sosyal Demokrat Parti'ye güçlü bir parlamenter etki ka- zandırdı - Reichstag'daki 466 sandalyenin 170'i. Dahası, sendikal bürokrasiyle ilişkileri kolaylaştırdı: Bürokrasi artık iki rakip sosyal demokrat parti arasında bölünmüyordu. Bavyera'da bile Sosyal Demokratlar bazı alanları sağdan geri aldılar. Ve yılın bitimine kadar, Sosyal Demokratların katılımı olmadan hiçbir ulusal hükümet uzun süre ayakta kalamaz gibi görünüyordu
Yeni iktidara karşı duyulan düşmansı öfke, Haziran ayı sonlarına doğru doruğuna yükseldi. Kendiliğinden gelişmiş görünen bir gösteride, işçiler, askerler ve deniz erleri, Sulze pelte et üreten yerel bir et paketleme fabrikasından ellerindeki tahta arabaları iterek yürüyüşe geçtiler. Öndeki tahta arabanın üzerine fabrika sahibi oturtulmuştu ve arkadaki arabaları iterek yürüyen işçi kızlar ellerinde kesilmiş köpek başları ve ölü fareler sallıyorlardı belli ki, bunlar fabrika sahibinin et üretimi sırasında kullandığı malzemeler arasındaydı. Yürüyüş, fabrika sahibinin Alster ırma-ğı sularına itilmesiyle son buldu. Yöneticiler, söz konusu eylemden büyük tedirginlik duydular.
Ocak mücadelesinden çıkan dersler.
osa Luxemburg, öldürülmeden önce kaleme aldığı son makalede, yenilgiden, 'Berlinli kitlelerin güçlü, kararlı, saldırgan tutumu ile, Berlin liderliğinin ikircikli, çekingen, kararsız tutu-mu arasındaki çelişki'yi sorumlu tutuyordu.
Rosa'nın haklı olduğuna hemen hiç kuşku yok. Eğer ortada güçlü bir devrimci parti olsaydı, Berlin işçi sınıfı, Ebert, Noske ve generallerin kurduğu tuzağa düşmezdi. Eğer ortada güçlü bir devrimci parti olsaydı, hareketin genel liderliği, kendi önerisine rağmen fiilen başlatılan bir ayaklanmada devrimci güçler arasında gerekli koordinasyonu sağlayabilirdi.
Fakat ortada böyle bir parti yoktu.
Birbirine rakip emperyalist güçler, Fas'ta, Doğu'da, Güney Afrika'da, Orta Doğu'da, ve özellikle de Güneydoğu Avrupa'da birbirleriyle rekabet içindeydiler. Yerel güçlerin birbirleriyle sürtüşmeleri, bir noktada, rakip emperyalist merkezleri birbirine düşürecek kıvılcımı çakabilirdi.
Beklenen patlama, bir Sırp milliyetçisinin Avusturya arşidükünü bir suikast sonucu öldürmesiyle ortaya çıktı. Avusturya, Sırbistan'a karşı cezalandırıcı eylemlere girişti; Rusya, Sırplara arka çıktı; Almanya hemen Avusturya'nın yanında yer aldı; Fransa Rusya'ya destek verdi; İngiltere, Almanya'yı olduğu yerde tutmak beklentisiyle Fransa ile aynı safta savaşa girebilmek için Belçika ile 80 yıl önce imzaladığı bir antlaşmayı bahane ederek sürece dahil oldu. Kapitalizmin kırk dört yıllık 'barışçıl genişleme süreci, insanlık tarihinde bugüne kadar görülmüş en korkunç savaşın hazırlayıcısı olmuştu. Onyıllarca Prusya devle- tinin ve Alman işçi sınıfı hareketinin düşüncesini belirlemiş istikrarlı koşullar, köklü biçimde değişmeye başlamıştı.
Fırtına öncesi
Toplumsal ayaklanmalar, siyasal örgütlerin çağrısıyla başlamaz. Hükümetler ve muhalefet partileri, genellikle, kitlelerin siyasal coşku ve taşkınlığının yığınsal eylemler olarak ortaya çıkmasından korkar. Eğer devlet aygıtı parçalanmışsa, bunun nedeni, eski siyasal kurumların dışında gelişen, milyonlarca insanı içine alan, yaşamın akışının değişmesini kaçınılmaz kılan gelişmelerin izlediği seyirdir.
Kasım 1918'de Alman monarşisinin yıkıldığı haberleri Rusya'ya ulaştığında, haberin nasıl bir coşku yaratmış olduğunu, o günlerin canlı tanığı Karl Radek şu ifadelerle dile getiriyor: Onbinlerce işçi, adeta sevinç ve coşkudan sarhoş olmuştu. Böyle bir şeye asla yeniden tanık olmadım. İşçiler ve Kızıl Ordu askerleri, akşam geç saatlere kadar şehrin bir ucundan diğerine coşku içinde dolaşıp durdular. Dünya devrimi başlamıştı. Halk kitleleri, onun çelik adımlarını işitiyordu. Yalıtılmışlığımız sona ermişti.
Dünya devrimi beklentisi, gerçekleşmeyecekti. 1914 ile 1918 yılları arasında kalan zaman dilimi, Rusya'nın yanısıra, Avusturya Macaristan ve Almanya'da imparatorlukların çöküşüne tanık oldu. Aynı yıllarda, sadece Moskova ve Petrograd'ta değil, fakat Berlin, Viyana ve Budapeşte'de işçi konseyleri yönetimi kuruldu. İngiliz tarihinin en büyük işçi grevlerinden bazıları, İrlan- da'da iç savaş, Hindistan ve Çin'de ilk büyük ulusal kurtuluş savaşları, İtalya'da yaygın fabrika işgalleri, Barselona'da kimi zaman kanlı çatışmalara yol açmış işçi grevleri ve gösterileri o yıllarda yaşandı. Fakat, söz konusu dönem, Rusya dışında, kapitalist egemenliğin Avrupa'da kendini yeniden sağlama almasıyla son buldu.
Birinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkmış Alman devrimci hareketinin yenilgisi yeterince kavranmadığı sürece, bunu takip eden Nazizmi anlamak mümkün değildir. 1930'larda
Avrupa'yı kasıp kavurmuş olan Nazi barbarlığı, yenilgiye uğramış devrimin yıkıntıları arasından doğmuştur. Buchenwald ve Auschwitz'e giden yol, 1919 ve 1920 yıllarında Berlin ve Bremen'de, Saksonya ve Ruhr'da, Bavyera ve Thuringia'da, hak- kında çok az şey bilinen çarpışmalarla başlamıştır. Nazilerin simgesi olan gamalı haç, modern tarihe, ilk kez, bu çatışmalar sırasında karşı-devrimci askerlerin giysilerindeki amblem olarak girmiştir.
James Connolly diyor ki:
'Gerçek peygamberler, yalnızca geleceği kendisi için yaratabilenlerdir'.
Sayfa 587Kitabı okudu
