Yusuf
@yusufciya
Hepimiz çukurdayız ama bazılarımız yıldızlara bakıyor.
539 okur puanı
Kasım 2020 tarihinde katıldı
Siyaset kuramcısı Roberto Unger'in bize söylediği gibi, Dünya'yı dönüştürmeye karşı her düzeydeki en büyük engel, işin farklı olabileceğini kavrayacak açık görüşlülük ve hayal gücünden yoksun oluşumuzdur.
Çok büyük ilerleme kaydettik ama genel görelilik ile kuantumun henüz birleştirilememiş olması evrenin ne olduğuna ilişkin elimizde inanabileceğimiz tek bir resim olmadığı anlamına geliyor. Bir çocuk evrenin ne olduğunu sorsa ona söyleyecek tam anlamıyla hiçbir şeyimiz yok.
Okur Takip Önerileri
Evrenin hangi parçasını incelersek inceleyelim, bunu bütünüyle betimlemek için gereken bilginin en çok yarısını bilebiliriz. Bu sınırlamaya Heisenberg Belirsizlik İlkesi denilir...
Eşdeğerlilik İlkesi
İleri sürdüğüne göre bir kütleçekim alanında serbest düşen bir odanın içinde olmakla uzay boşluğunda düzgün doğrusal devinen bir odada bulunmak arasındaki farkı anlamak olanaksızdır.
Ağırlıksızlık çok ilginç bir şekilde aşağıdaki gibi betimlenebilir: düşen birisi kütleçekimin etkisini hissetmez! Bu basit fikir genel görelilik kuramının bütün temelidir. Einstein bunun için "yaşamımın en mutlu fikri" demişti.
Doğada kütleçekimden daha basit bir olgu yok. Basittir, çünkü doğadaki diğer kuvvetlere benzemeyen yanı etkilerinin evrensel olmasıdır. Bu yalnız, her şeyin kütleçekimin etkisiyle düşmesi demek değil, her şeyin tamı tamına aynı şekilde düşmesi demektir.
Evrenin, tıpkı Leibniz'in gözüyle bir ilişkiler ağından oluşması gibi, evren üzerinde düşünmeye kalkışan herkes, kendi düşüncelerinin, geçmiş gelecek diğer insanların düşüncelerinin ağında gömülü olduğunu böylece de yanılarak kendilerinin sandıkları fikirlerin çoğunun gerçekte uzak geçmişte kalan bir kökenden çıkıp zihinden zihne dolaşıp durduğunu keşfeder.
Kısa bir öykü
"Yorgun ve üzgün gidiyorum harap evime
Yemin ederim deli yüreğimi senin şehrinden alacağım."
— Yakın bir zamana kadar hissettiklerim tam olarak böyleydi.
— Diyorum ya acının bu kadar yakıştığı birini, daha önce görmedim.
— Bu kadar yakışmasını istemezdim.
— İstemediğimiz pek çok şey var ama ben sadece seni istiyorum bütün bu gürültünün içinde.
— Ben de seni.
— Varlığın, varoluşumu anlamlandırıyor. Hep yanımda ol.
— Sen de benim.
Kelimelerle söylenebilecek her şey dökülmüştü dudaklarından. Sinenin derinindekilerine de kelimelerin büyüsü yetmeyecekti. Birbirini aydınlatan iki ışık misali saadete uzanan kapıdan beraber geçtiler...
Hiç, kendinizi diğer sessiz yıldızlar arasında tek başına gezintiye çıkmış bir yıldız gibi hissettiniz mi?
Kara delik, çok basit, cüssesi yeterince küçülerek ondan kaçmak için gereken hızın ışık hızını aştığı herhangi bir şeydir. Bu durumda ne ışık ne de başka herhangi bir şey bundan kaçabilir.
İlke bakımından her miktar madde içinden geçebilecek tek bir ışınım türü var. Bunlar kütleçekim alanında olacak dalgalardır. Bu harika özeliğin sonucu olarak kütleçekim ışıması, ilke bakımından evrenimizin başlangıcına dek görülebileceğinden emin olunacak bir yol sağlayacaktır.
Üç evrensel olgu biliyoruz: devinen her şey görelilik ilkeleriyle betimlenir, var olan her şey ise kuantum kuramıyla betimlenir; kuvvetler arasında ise, yalnız kütleçekim evrensel olarak her şeye etki yapar.
Kim yıldızlara bakmaz ya da kim bir ağacı, bir kedi yavrusunu gözleyip evrenin ve içinde yerimizin ne olabileceğini merak etmez? Hem hangi kültürün, evrenin yaratılışına ilişkin bir öyküsü olmamıştır ki?